چشم انداز تولید محصولات پایین دستی پتروشیمی در آسیا(الکل ها و آروماتیک ها)

قیمت نرمال بوتانول(NBA) در فصل اول سال 2017 با کاهش مواجه شد، به این دلیل که اخیرا به طور نامعقولی بالا رفته بود. قیمت NBA در ماه نوامبر سال 2016 در محدوده بین 730 تا 740 دلار آمریکا به ازای هر تن بالا رفته بود. همیشه انتظار بر این است که قیمت نرمال بوتانول در جنوب شرق آسیا از روند قیمتی آن در شمال شرق این قاره پیروی کند، و عرضه کنندگان همیشه این امکان را داشته اند که محصول خود را در هر دو منطقه بفروشند.

در بازار نقدی دو- اتیل هگزانول(2-EH) در شمال شرقی آسیا انتظار می رود که قیمت ها ثابت باقی بمانند و در صورتی که افزایشی رخ دهد این افزایش با شیب بسیار ملایم خواهد بود. همچنین پیش بینی می شود که عوامل بنیادین اثرگذار بر این بازار تقریبا ثابت باقی بمانند.

یکی از معامله گران در منطقه شمال شرقی آسیا بر این عقیده است که به دلیل اینکه هیچ برنامه خاصی در مورد توسعه یا کاهش تولید این محصول در ژاپن یا کره جنوبی وجود ندارد، به احتمال زیاد قیمت این محصول در سال 2018 نیز ثابت باقی خواهد ماند.

شرکت چینی لوکسی کمیکال[1] در ماه مارس سال 2017، ظرفیت تولید جدیدی به میزان 300.000 تن در سال به تولید نرمال بوتانول و دو- اتیل هگزانول اضافه کرد. این ظرفیت جدید داخلی باعث شده که میزان واردات چین کاهش یابد.

نمودار 1- روند قیمتی نرمال بوتانول و  دو- اتیل هگزانول

منبع: ICIS.com

قیمت دو- اتیلهگزانول در ماه نوامبر سال 2016 به میزان 6/6 درصد افزایش یافت، که دلیل آن افزایش میزان عرضه پروپیلن در بازار نقدی بود. انتظار می رود که پروپیلن همچنان اهمیت خود را در بازار نقدی دو- اتیل هگزانول حفظ کند. به دلیل بهره برداری از ظرفیت های جدید تولید این ماده در چین، پیش بینی می شود که در سال جدید بازار آن رونق چندانی نداشته باشد. این بهره برداری های جدید باعث شده است که خریداران در بازار داخلی گزینه های بیشتری در هنگام خرید محموله های وارداتی داشته باشند.

بازار نقدی دیوکتیل پاتیل (DOP) در ماه نوامبر سال 2016 سودآوری های خوبی داشت و به همین دلیل این روند در سال 2017 نیز ادامه داشت. بازار خوراک فتالیکآندرائید(PA) که در تولید دیوکتیل پاتیل به کار می رود باعث شد که قیمت این محصول به میزان 3/6 درصد افزایش یابد.

انتظار می رود که قیمت دیوکتیل پاتیل مانند بقیه اکسو الکل ها، در سال جدید میلادی کماکان روند باثباتی داشته باشد و پیش بینی می شود که این بازار مانند گذشته از روند بازار داخلی چین و بازارهای خوراکفتالیکآندرائید پیروی کند.

آروماتیک ها (بنزن)

بازیگران بازار بنزن در سال 2017 همواره به دنبال فرصت هایی برای کسب درآمد بالاتر بودند زیرا بازار این محصول هم به دلیل بهره برداری از ظرفیت های جدید و هم به دلیل توقف های تولید در صنایع بالادستی و پایین دستی نوسانات بسیاری داشت، ضمن اینکه در این سال میزان تقاضا نیز بالاتر بود و عرضه باید به نحوی تنظیم می شد تا بتواند تعادل بازار را حفظ کند.

عملکرد بسیار خوب در بازار نقدی بنزن در فصل چهارم سال 2016 باعث شد که بازیگران این صنعت چشم انداز خود را برای سال 2017 مورد تجدید نظر قرار دهند. دلیل این رویداد این بود که چانه زنی های بسیاری در جریان تعیین قیمت فوب در فصل آخر 2016 صورت گرفت که باعث شوکه شدن بازار نقدی شد.

حدس و گمان های اولیه در مورد روند سال 2017 با توجه به رویدادهای ماه اکتبر سال 2016 معکوس شد و روند قیمت ها تقریبا با ثبات شد، و حتی به گفته بازیگران این بازار به دلیل فشارهای نزولی بیشتر قیمت ها کاهش بیشتری نیز پیدا کرد که دلیل آن بهره برداری از ظرفیت های جدید در چین بود.

اگرچه از آنجایی که قیمت های نقدی پایان سال به دلیل کاهش عرضه ادامه یافتند و این امر با افزایش همزمان تقاضا در چین همراه شد، قیمت هایی که تولیدکنندگان با معامله گران در قراردادهایشان لحاظ کردند به شدت افزایش یافت.

با وجود تلاش های بسیار زیاد از سوی مصرف کنندگان نهایی برای تاخیر مذاکرات تا ماه فوریه، این تاثیر را نمی توان نادیده گرفت زیرا قیمت های CFR در قراردادهای پایه (هزینه و حمل) در چین/ تایوان/ جنوب شرقی آسیا با رقم بالاتری بسته شدند. تمایل بسیاری از واردکنندگان چینی به وارد کردن این محصول نیز کاهش یافت زیرا قیمت های قرارداد به شدت بالا رفته بود.

جدول 1- ظرفیت های جدید تولید بنزن در سال 2016

جدول 1 ظرفیت های جدید تولید بنزن در کشورهای مختلف را نشان می دهد. تاثیر این میزان افزایش عرضه در بازار بنزن کمی با تاخیر مشاهده شد و از فصل دوم سال 2017 بر روند بازار تاثیر گذاشت. انتظار می رود که این تاثیر کاهشی در سال 2018 نیز ادامه داشته باشد. البته نکته مهم این است که بازیگران این بازار باید توجه داشته باشند که نباید میزان تولید به دلیل افزایش ظرفیت را بیش از حد واقعی تخمین بزنند، زیرا کارخانه ها در بدو تاسیس با ظرفیت کامل کار نمی کنند بلکه ممکن است با ظرفیتی بسیار پایین تر کار کنند. به همین دلیل نباید در تحلیل تاثیر این افزایش عرضه اغراق کرد.