کسانی که در این نظرسنجی دلفی شرکت کرده اند حدود 195 نفر از متخصصان صنعت پتروشیمی و نیز سایر صنایع و نیز 92 نفر از دانشگاهیان و افراد عادی بوده اند. پنل انتخابی به خوبی در مطالعه دلفی مشارکت کردند تا جایی که بیش از 1300 نظر مختلف علاوه بر سوالات ضبط شده است.
هدف این مطالعه این بوده است که دیدگاه های متخصصان در مورد انتظارات مربوط به توسعه آتی در اقتصاد، مسایل ژئوپلیتیکی، جامعه، فناوری و محیط زیست جمع آوری شود. بر اساس فروض انتخابی در حدود 90 سوال مطرح شد که این سوالات به صورت آنلاین در اختیار پاسخ دهندگان قرار گرفت. نتایج به دست آمده در راستای فروض در نظر گرفته شده بود و این در مورد 67 درصد از سوالات صادق بود.
در این قسمت از گزارش چشم انداز اقتصاد جهانی از منظر تجارت و فضای کسب و کار از نظر پاسخ دهندگان تا سال 2050 مورد بررسی قرار گرفته است. مضمون اولین سوال مورد بررسی در این قسمت این است که: «به نظر شما در سال 2050 نسبت به الان تجارت بین المللی کمتر به موانع تعرفه ای و غیرتعرفه ای وابسته خواهد بود یا نه؟» همانطور که در نمودار 1 مشاهده می کنید بیش از 50 درصد پاسخ دهندگان یعنی در حدود 52.3 درصد از آنها معتقدند که چنین اتفاقی رخ نخواهد داد و مابقی مخالف این نظریه هستند.
به عبارت دیگر پاسخ دهندگان در مورد این سوال به اجماع نرسیده اند که آیا اقتصاد جهانی بیشتر به سمت محافظه کاری پیش خواهد رفت یا به سوی اقتصاد دستوری. اظهارنظرهایی که ذیل این پرسش آمده است نیز نشان دهنده تایید این ادعاست.
نمودار 1- آیا اقتصاد جهان تا سال 2050 وابستگی بیشتری به موانع تعرفه ای و غیر تعرفه ای خواهد داشت؟
منبع: European Chemical Industry Council (Cefic)
اظهارنظرهایی که در پاسخ به این سوال صورت گرفته بسیار متنوع هستند و برخی آن را یک پدیده زودگذر و برخی دیگر آن را یک روند بلندمدت قلمداد کرده اند. پاسخ دهندگانی که معتقد به حرکت اقتصاد جهانی به سوی محافظه کاری بودند، گزاره های زیر را مطح کرده اند:
· موانع منطقه ای افزایش خواهد یافت.
· تمرکز بر منافع ملی بیشتر خواهد شد.
· در اقتصاد مبنی بر پس از دوره سوخت فسیلی تمرکز بر صرفه جویی نسبت به مقیاس کاهش خواهد یافت.
· محافظه کاری گسترش خواهد یافت تا نوآوری های مربوط به پایداری و فناوری های نوین افزایش یابد.
· اقتصاد به سمت پوپولیسم و ملی گرایی حرکت خواهد کرد.
در سوال دوم پاسخ دهندگان به این پرسش پاسخ دادند که :«تا سال 2050 آیا فضای کسب و کار در صنعت پتروشیمی بیش از دوره کنونی به سمت محافظه کاری حرکت خواهد کرد؟» در پاسخ به این سوال نیز پاسخ دهندگان پاسخ صریح و روشنی به سوال مطرح شده نداده اند. همانطور که در نمودار 2 مشاهده می کنید 43.2 درصد معتقدند که فضای کسب و کار در صنعت پتروشیمی بیشتر به سمت محافظه کاری حرکت خواهد کرد، 31.1 درصد معتقدند وضعیت تفاوت چندانی با وضعیت کنونی نخواهد داشت و 25.6 درصد از آنها معتقدند که فضای کسب و کار کمتر محافظه کار خواهد بود.
نمودار 2- تا سال 2050 آیا فضای کسب و کار در صنعت پتروشیمی بیشتر به سمت محافظه کار حرکت خواهد کرد؟
منبع: European Chemical Industry Council (Cefic)
به طور کلی پاسخ دهندگان بیشتر به ظهور یک فضای کسب و کار محافظه کارتر تا سال 2050 در صنعت پتروشیمی اعتقاد دارند.
سوال سوم با ین مضمون طرح شده است: «پیشرفت های فناوری می تواند باعث کاهش تورم در بسیاری از زمینه های اقتصاد شود. این امر منجر به کاهش هزینه های تولید و توزیع خواهد شد. آیا موافقید؟» اکثر پاسخ دهندگان با فرض مطرح شده در این مطالعه موافقت بوده و تصریح کرده اند که پیشرفت فناوری می تواند هزینه ها را در بسیاری از زمینه های اقتصاد کاهش دهد.
نمودار 3- پیشرفت فناوری می تواند به کاهش هزینه های تولید و توزیع منجر شود
منبع: European Chemical Industry Council (Cefic)
اظهارنظرهای جانبی اما تا اندازه ای مخالف این رویکرد هستند. برخی از پاسخ دهندگان نگران تاثیر کمبود منابع، از بین رفتن محیط زیست و ناامنی ژئوپلیتیکی هستند که می تواند تاثیرات مثبت پیشرفت فناوری را بر کاهش هزینه ها از بین ببرد.
به منظور شفاف سازی تاثیر پیشرفت فناوری بر هزینه ها در سوال بعدی به طور خاص از پاسخ دهندگانی که با سوال قبل موافق هستند پرسیده شده است که «چگونه پیشرفت فناوری اقتصاد را تحت تاثیر قرار می دهد؟» برای پاسخ به این سوال پنج گزینه در نظر گرفته شده است و پاسخ دهندگان می توانند چند گزینه را انتخاب کنند. این گزینه ها عبارتند از:
· افزایش نوآوری صنعتی
· منجر به مدل های تجاری جدید می شود
· تمایل به ثبات را افزایش می دهد
· تعداد بازیگران کوچک و متوسط افزایش می یابد
· دسترسی بازیگران جدید را به بازار تسهیل می کند
همانطور که در نمودار 4 مشاهده می کنید پاسخ دهندگان به ترتیب میزان اهمیت هر یک از این گزینه ها را مشخص کرده اند و گفته اند که پیشرفت فناوری ترتیب منجر به مدل های تجاری جدید، بهبود نوآوری صنعتی و تسهیل در دسترسی به بازیگران بازار می شود.
نمودار 4- پیشرفت فناوری چگونه اقتصاد را تحت تاثیر قرار می دهد
منبع: European Chemical Industry Council (Cefic)
تعداد قابل توجهی از پاسخ دهندگان بیشتر نگران کاربردهای اجتماعی پیشرفت فناوری بوده اند که شامل تضاد ثروت و توانایی بازیگران جدید برای مقابله با غول های فناوری صنعت است.
سوال بعدی در مورد تاثیر مقررات فضای کسب و کار در اروپا است و از پاسخ دهندگان پرسیده شده است: «چگونه مقررات فضای کسب و کار اروپایی میزان رقابت پذیری شرکت های پتروشیمی این اتحادیه را تحت تاثیر قرار می دهد؟» دید کلی پاسخ دهندگان در این سوال چندان مشخص نیست و همانگونه که در نمودار 5 مشاهده می کنید جواب های آنها متفاوت است. اما هنگامی که پاسخ های افراد متخصص در حوزه پتروشیمی را از افراد غیرمتخصص در این حوزه جدا می کنیم تفاوت های عمده ای مشاهده می شود.
نمودار 5- چگونه مقررات فضای کسب و کار اروپا رقابت پذیری شرکت های پتروشیمی را تحت تاثیر قرار می دهد؟
منبع: European Chemical Industry Council (Cefic)
بخش عمده ای از پاسخ دهندگان غیر متخصص در پاسخ خود گفته اند که مقررات فضای کسب و کار اروپا میزان رقابت پذیری را در صنعت پتروشیمی افزایش خواهد داد، این در حالی است که تنها یک سوم از پاسخ دهندگانی که متخصص حوزه پتروشیمی هستند چنین باوری داشته اند.
اظهارنظرهای مختلفی نیز در پاسخ به این سوال شده است، مثل اینکه شرکت های پتروشیمی اتحادیه اروپا تا حد زیادی از این مقررات منتفع شده اند اما برخی دیگر معتقدند که شرکت های پتروشیمی نیاز دارند که در برخی زمینه ها مستقل باشند تا بتوانند سود خود را حداکثر کنند.
در سوال بعدی تاثیر این مقررات بر نوآوری شرکت های پتروشیمی اروپا پرسیده شده است. اما در پاسخ به این سوال، همانطور که در نمودار 6 مشاهده می کنید، پاسخ دهندگان متخصص و غیرمتخصص در حوزه پتروشیمی هر دو معتقدند که این نوع قوانین و مقررات میزان نوآوری در صنعت پتروشیمی اروپا را افزایش خواهد داد.
نمودار 6- مقررات اتحادیه اروپا چگونه نوآوری در صنعت پتروشیمی این اتحادیه را تحت تاثیر قرار می دهد؟
منبع: European Chemical Industry Council (Cefic)
این پاسخ ها نشان می دهد که نوآوری تا چه حد در صنعت پتروشیمی این اتحادیه اهمیت دارد و این واقعیت را مطرح می کند که نوآوری و مقررات ارتباط متقابلی با یکدیگر دارند.