حضور موفق شرکت های پتروشیمی درعرصه های مختلف سبب شده تا فعالان دراین صنعت پیشرو با شتاب گام به سوی تعالی و پیشرفت بردارند و با هدف حضورقدرتمند در عرصه های مختلف کمیت و کیفیت فعالیت های خود را با برنامه ریزی های جامع و دقیق افزایش دهند.
پیام پتروشیمی درگفتگویی با علی محمد بساق زاده عضوهیئت مدیره و مدیر کنترل تولید شرکت ملی صنایع پتروشیمی آخرین وضعیت صنعت و نیز برنامه های آتی را ازایشان جویا شد که متن کامل این گفتگو درپی می آید:
- جایزه سرآمدی و تعالی امسال چه ویژگی هایی نسبت به دوره های قبل دارد؟
ویژگی اصلی این دوره آموزش ارزیابان توسط کارشناسان خارجی خواهد بود به همین منظور برای جذب کارشناسان خارجی یک مناقصه برگزار شده که بعد از تعیین شدن جواب مناقصه و احراز شرایط لازم کارشناسان، ماه آینده ارزیابان زیر نظر مربی اروپایی آموزش خواهند دید.
همچنین در نظر گرفتیم که طرح هایی که از نظرفیزیکی 50 درصد پیشرفت داشته اند مثل پتروشیمی مرجان، پتروشیمی بوشهر، پتروشیمی کاوه، پتروشیمی دنا و پتروشیمی سبلان نیز با مدل مربوط به پروژه ها در جایزه سرآمدی مورد ارزیابی قرار گیرند.
همچنین پس از تعیین برگزیدگان صنعت پتروشیمی این شرکت ها در مدل تعالی وزارت نفت ارزیابی خواهند شد و برگزیدگان آن در سازمان استاندارد تحت ارزیابی کشوری قرار خواهند گرفت. سال گذشته در ارزیابی وزارت نفت شرکت های پتروشیمی توانستند رتبه های بالایی کسب کنند. نتایج این جایزه در هفته اول اسفند مشخص خواهد شد.
- میزان تولید واحدهای پتروشیمی درشش ماهه سال جاری به چه صورت بوده است؟
ار ابتدای سال تاکنون 27 میلیون تن محصول تولید کردیم که نسبت به زمان مشابه در سال گذشته 5 درصد رشد داشته است که بر اساس مقدار فروش در داخل 7 درصد و به لحاظ ارزشی 12 درصد رشد داشتیم همچنین در مورد صادرات محصولات پتروشیمی در شش ماهه سال جاری 12 درصد از نظر مقدار و 8 درصد از نظر ارزشی نسبت به زمان مشابه در سال گذشته رشد داشتیم.
بالا بودن رشد داخل به دلیل عرضه محصولات نیمه نهایی مثل پلیمرها و PET است اما در مورد صادرات چون مازاد مواد پایه مانند اتیلن و LPG عرضه می شود رشد صادرات قابل توجه نبوده است این در حالی است که در سال جاری 15 هزار تن پلی اتیلن مازاد به کشورهای آسیای دور صادر شده است .
همچنین در نیمه اول سال معمولا به دلیل تعمیرات اساسی در بالادست نفت و کمبود عرضه اتان میزان اتیلن کمتر می شود و چنانچه در همین زمان در بالادست پتروشیمی هم تعمیرات اساسی وجود داشته باشد امکان دسترسی واحدهای صنایع پایین دست پتروشیمی به اتیلن محدود می شود برای همین بصورت مقطعی تولید مازاد خواهیم داشت این درحالی است برنامه ریزی شده بود که در سال جاری در صورت تامین خوراک اتان برای واحدهای پتروشیمی، 120 هزار تن مازاد اتیلن برای صادرات تولید کنیم که در حال حاضر از این میزان به دلیل کمبود اتان، 35 درصد تولید شده است.
گفتنی است که در سال آینده واحدهای پایین دست پتروشیمی نه تنها کمبود خوراک نخواهند داشت بلکه با تکمیل ظرفیت های خالی واحدهای الفین و تامین خوراک اتان 120 هزار تن اتیلن صادر خواهیم کرد.
- برای تامین اهداف زیست محیطی در منطقه عسلویه و کاهش گازهای گلخانه ای چه اقداماتی انجام شده است؟
به لحاظ صیانت از محیط زیست و حذف آلاینده های زیست محیطی هلدینگ خلیج فارس و هلدینگ نفت و گاز پارسیان به صورت ۵۰ درصدی شرکتی را ثبت کرده اند که فعالیت آن جمع‌آوری گازهای گلخانه ای CO2 ، ازت و هیدروژن و تبدیل آن به اوره و آمونیاک است. البته هنوز مجوزهای قطعی برای راه اندازی این طرح از طرف شرکت ملی صنایع پتروشیمی داده نشده است اما با توجه به نظر مساعد وزارت نفت و اعلام فرمول قیمت گذاری CO2 ، پیش بینی می کنم که تا یک ماه آینده گزارش نهایی از طرف شرکت ملی صنایع پتروشیمی ابلاغ و اجرایی شود. این پروژه در 3 فاز برنامه ریزی شده که فاز اول آن ترکیب آمونیاک مازاد واحدها با گاز CO2 و تولید اوره خواهد بود.
اساس شکل گیری این مجموعه جمع آوری گازهای گلخانه ای CO2 مخرب محیط زیست، هیدروژن ناخالص که واحدهای الفین و آروماتیکی و متانولی تولید می کنند و در کوره ها می سوزد و نیتروژن مازادی که که 40 درصد از آن برای مصارف صنعتی مصرف می شود و 60 درصد آن در فضا تخلیه می‌شود بود. در این طرح گاز هیدروژن خالص سازی شده با گاز نیتروژن بدون استفاده از منابع گاز طبیعی به آمونیاک تبدیل شده و بعد آمونیاک به همراه CO2 موجود در منطقه به اوره تبدیل خواهد شد که منجر به ایجاد محصولی با ارزش افزوده خواهد شد.
- آیا در منطقه عسلویه زمین برای فعال سازی پروژه های جدید در حوزه صنایع پایین دستی پتروشیمی وجود دارد؟
سایت سوم عسلویه که مختص صنایع پایین دست پتروشیمی بود هنوز فعال نشده است و 20 هزارهکتارزمین نیازمند بودجه کلان برای ایجاد زیر ساخت هایی چون کریدور تامین خوراک و اجرای یوتیلیتی است ایجاد یک واحد تولیدی صنایع تکمیلی به سرمایه بالایی نیاز ندارد اما ایجاد زیربناهای لازم هزینه بالایی دارد ما در گذشته چند طرح نیز برای این سایت تعریف کردیم اما به دلیل فراهم نبودن زیرساخت به منطقه ویژه بندر امام منتقل کردیم.
- با توجه به رشد صنعت پتروشیمی ایران در حال حاضر پلی اتیلن و پلی پروپیلن به عنوان مواد خام محسوب می شوند و چه راهکاری برای تولید بیشتر این محصولات دارید؟
پلی اتیلن و پلی پروپیلن به عنوان مواد اولیه درساخت محصولات پلیمری مورد استفاده قرار می گیرند اما رشد استفاده ازپلی اتیلن در جهان 4.5 درصد و رشد مصرف پلی پروپیلن 6 درصد بوده است بنابراین صرفه اقتصادی درتولید پلی پروپیلن است و برای تولید بیشتر نیازمند سرمایه گذاری در این حوزه هستیم بر همین اساس راه های تولید پلی پروپیلن از چند روش پالایشگاهی به عنوان مواد جانبی، واحدهای الفینی با خوراک مایع مانند پتروشیمی تبریز و امیرکبیر و بندر امام خمینی و یا تبدیل متان به متانول و بعد پروپیلن و تولید پلی پروپیلن است.
شیوه پالایشگاهی نیازمند سرمایه گذاری بالایی است و سرعت اجرای آن کند است. در رابطه با ایجاد واحد الفین با خوراک گازی و میعانات گازی نیز مشکل کمبود خوراک مواجه خواهیم شد و در حال حاضر برای کلیه اتان و میعانات گازی استخراج شده طرح و پروژه تعریف شده است و ظرفیت خالی وجود ندارد بنابراین می توانیم روند تولید پلی پروپیلن از متان را در نظر بگیریم که شرکت پژوهش و فناوری شرکت ملی صنایع پتروشیمی با شرکت لورگی یک طرح در ماهشهر تعریف کرده و مبنای ایجاد واحدهای تامین پلی پروپیلن از گاز متان را در آن تعریف کرده اند و در قالب جوینت ونچربا شرکت ایرلیکویید قرارداد ایجاد یک واحد 500 هزار تنی در منطقه عسلویه را امضا کرده اند.
لازم به ذکر است که در حال حاضر کشور چین به دلیل عدم دسترسی به گاز، متان را ابتدا از زغال سنگ استحصال می کند و در فرآیند آن را به پلی پروپیلن تبدیل می کند.
-ارزیابی شما در مورد برگزاری یازدهمین نمایشگاه ایران پلاست که چندی پیش برگزار شد چیست ؟
تبادل اطلاعات و آگاهی از دستاوردهای جدید صنعت پلیمر، ارتقا کیفیت محصولات، ساخت دستگاه‌ها و آشنایی با گستردگی و تنوع ساخت و تولید محصولات پلاستیکی از عمده ترین مزایای مشارکت و حضور در نمایشگاههای تخصصی در حوزه صنایع پایین دست پتروشیمی مانند ایران پلاست است . به دلیل اعتبار بالای این نمایشگاه در منطقه خاورمیانه و حضور گسترده شرکتهای معتبر بین‌المللی و فعالان عرصه پلاستیک، این نمایشگاه می تواند منجر به توسعه صنعت در جهان باشد.
بهره مندی از نمایشگاههای تخصصی در راستای توسعه صنعت می تواند علاوه بر ایجاد اشتغال موجب رشد تولید و بهره مندی از دستگاه‌ها و تکنولوژی های ساخت داخل شود.