پیشرفت های تکنولوژیکی، مدیریت موثر و کارآمد تخصیص منابع و حمایت دولت از صنعت پتروشیمی باعث می شود که این صنعت بتواند در میان مدت و بلندمدت سهم عمده ای از تولید ناخالص داخلی کشور را به خود اختصاص دهد و همچنین سبب افزایش سهم بازار صنعت پتروشیمی کشور در بازارهای جهانی شود.
دولت یازدهم همگام با سیاست اقتصاد مقاومتی درکشور، با بهره برداری از فازهای جدید پارس جنوبی، تکمیل واحدهای نیمه کاره و باقیمانده از برنامه های چهارم و پنجم توسعه کشور و همچنین افزایش حجم و تنوع انواع محصولات پتروشیمیایی را با اولویت قرار دادن ارزش افزوده آنها در اهم برنامه های خود قرار داده است.
شرکت ملی صنایع پتروشیمی نیز همراستا با کاهش آسیب پذیری اقتصاد کشور و حمایت از شعار مدبرانه " اقتصاد مقاومتی؛ تولید ، اشتغال" به سیاست خردورزانه "بازاریابی" و "حضور موثر در بازارهای بین المللی" و " توسعه صنعت پتروشیمی با نیروهای مجرب خود " پرداخته است.
یکی از چالش های اصلی صنعت پتروشیمی در طول زمان این است که به صورت مداوم به نیازسنجی بازار بپردازد تا بتواند همواره در تامین این نیازها پیشرو باشد. این موضوع زمانی از اهمیت بیشتری برخوردار می گردد که توجه داشته باشیم که رقبای ما در بازارهای جهانی همواره در صدد افزایش سهم بازار خود از طریق راندن رقبای قدرتی هستند . در دنیای متغیر کنونی خوراک یکی از فاکتورهای تعیین کننده رقابت پذیری در بازارهای جهانی است.
بسیاری از کارشناسان و محققان بر این باورند که در آینده قابل پیش بینی، خوراک های سنتی مانند نفت خام و گاز طبیعی همچنان منابع اصلی و غالب تامین انرژی در جهان خواهند بود، ضمن اینکه نقش خود را به عنوان خوراک های اصلی در تولید محصولات پتروشیمی نیز حفظ خواهند کرد.
اگرچه ممکن است که ماهیت منابع و هزینه دسترسی به آنها در طول زمان تغییر کند، اما بدون شک آینده از آن کسانی خواهد بود که بر روی فناوری های نوین و کم هزینه استخراج این منابع طبیعی از هم اکنون سرمایه گذاری کنند.
به منظور بهره برداری کامل از پتانسیل های موجود، راهکار اصلی داشتن تفکر بلندمدت و سیستماتیک، استراتژی های تجاری به روز بر پایه تحلیل عرضه و تقاضا، رویکرد مشخص و مثبت نسبت به جذب سرمایه گذاری خارجی و استفاده از فناوری های روز دنیاست.
یکی از این راهکارهای پیش رو در این صنعت برپایی نمایشگاه ها و همایش های مرتبط می باشد . شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اجرای سیاست "حضور موثر در بازارهای بین المللی" در قالب فناوریهای نوین صنعت پتروشیمی، فرصتهای سرمایه گذاری، تاثیرات زیست محیطی صنعت پتروشیمی، مواد اولیه، آینده صنعت پتروشیمی در ایران و خاورمیانه، بحران اقتصادی جهانی، فرصتهای توسعه صنایع مکمل و میانی و کاهش قیمت تمام شده محصولات پتروشیمی و با تاکید بر توسعه زنجیره ارزش؛ اقدام به برپایی سیزدهمین همایش بین المللی پتروشیمی کرد .
در واقع هدف از برپایی همایش بین المللی پتروشیمی بر این باور بوده است تا از طریق این رویداد بزرگ بین المللی ، مسائل کلیدی صنعت پتروشیمی را با یک تصور ذهنی قدرتمند از توانمندی ها در نوآوری به اشتراک بگذاریم.
منابع عظیم نفت و گاز به عنوان خوراک در دسترس و ارزان زمینه توسعه صنعت پتروشیمی را در ایران فراهم کرده است به طوری که امروز ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی ایران به 60 میلیون تن رسیده است و قرار است در یک برنامه 10 ساله این ظرفیت تا 180 میلیون تن افزایش یابد . این صنعت اکنون ظرفیت جذب 55 میلیارد دلار سرمایه داخلی و خارجی را دارد . ظرفیت توسعه صنعت پتروشیمی در مناطق جدیدی ازجمله: منطقه چابهار، پارسیان ، فاز دو عسلویه و طرح توسعه ماهشهر و ... پیش بینی شده است .
با توجه به اهمیت صنعت نفت و تاثیر این صنعت روی ارزش افزوده کشور ؛مسئولان صنعت همواره تاکید دارند که صنعت پتروشیمی باید به عنوان یک مزیت برگزیده بشمار آید.
همانطور که رییس جمهور در صحبتهای اخیر خود در افتتاح فازهای پارس جنوبی مطرح کردند؛ بر لزوم توسعه صنعت پتروشیمی و تعامل با جهان و ارتباطی که میان بخشهای مختلف داخلی با خارج از کشور در زمینههای مختلف برقرار میشود تاکید داشتند و اذعان داشتند ؛ باید صنعت پتروشیمی خود را برای یک جهش بزرگ پس از برداشته شدن موانع، آماده کرده و با همت کارآفرینان بخش دولتی و خصوصی و تحصیلکردگان این حوزه برای پیشرفت ایران بزرگ و ساختن دوباره و عزت روزافزون کشور، کنار یکدیگر قرار گیرند .
همچنین وزیر نفت پیرو این امر مهم یکی از موضوعات برجستهای که میتواند اقتصاد مقاومتی را به نتیجه برساند را سرمایهگذاری در بخش صنعت پتروشیمی دانستند.از سوی دیگر با توجه به اهمیت این موضوع برای مجلس شورای اسلامی، در هفتههای اخیر کمیسیونهای مختلف درمورد صنعت پتروشیمی صحبتهایی مبنی بر اینکه این صنعت باید به عنوان یک مزیت در نظر گرفته شود انجام شده و تاکید بر رشد صنعت پتروشیمی را لازم اعلام داشتند.
با توجه به اهمیت مزیت صنعت پتروشیمی در برجسته شدن اقتصاد مقاوتی ، برگزار کنندگان سیزدهمین همایش بینالمللی صنعت پتروشیمی ایران با رویکرد روندهای بازار و فناوری در صنعت پتروشیمی، خوراکهای صنعت پتروشیمی در ایران و ظرفیتهای توسعه، چشم انداز صنعت پتروشیمی در ایران و جهان، زنجیره ارزش در صنعت پتروشیمی و توسعههای تکنولوژیکی صنعت پتروشیمی و شعار اصلی "گرد هم آوردن صنعت پتروشیمی جهان" در تلاشند بازیگران اصلی در زمینه سرمایهگذاری و تامین تکنولوژی را در کنار هم قرار دادند تا از توانمندیهای آنها در طرحهای صنعت پتروشیمی بهره مند شویم. در واقع به طور کلی هدف از برگزاری این همایش در همه دورهها جذب سرمایهگذاری خارجی و انتقال تکنولوژی است. همچنین هدف دیگر برگزاری این همایش تامین تسهیلات مالی و پوشش بیمهای برای سرمایهگذاری لازم می باشد.
امروزه با تحولات جهانی ، صنعت پتروشیمی ایران هم در آستانه تحولی بزرگ قرار دارد .در حال حاضر ایران از ظرفیت تولید سالانه 60 میلیون تن محصولات پتروشیمیایی برخوردار است که با راه اندازی کامل پنج فاز پارس جنوبی ظرفیت تولید اتان ایران از محل بهره برداری فازهای جدید پارس جنوبی (بدون در نظر گرفتن واحد استحصال اتان پتروشیمی پارس) با افزایشی ۲ برابری به حدود ۶ میلیون تن در سال افزایش مییابد. با این افزایش ظرفیت تولید عملا با لغو سهمیه بندی گاز اتان صنایع پتروشیمی امکان تامین کامل نیازهای تولیدکنندگان اتیلن ایران فراهم میشود که تامین خوراک این دسته از واحدهای پتروشیمی عملا منجر به افزایش ظرفیت تولید در پتروشیمیهای پایین دستی صنعت پتروشیمی به ویژه واحدهای تولیدکننده انواع پلی اتیلن سبک و سنگین خطی، پروپیلن، پلی پروپیلن و ... در سطح کشور خواهد شد.
شرکت ملی صنایع پتروشیمی در راستای سیاستهایی که وزارت نفت برای توسعه پتروشیمی در نظر دارد و همچنین بر اساس مطالعات آمایشی که وزارت نفت و شرکت ملی صنایع پتروشیمی انجام شده، مناطقی را برای توسعه این صنعت در نظر گرفته است و در همایش مذکور توسعه آتی صنعت پتروشیمی ایران را در چهار قطب سواحل خلیج فارس و دریای عمان ؛ منطقه ویژه اقتصادی پارسیان عسلویه، منطقه جاسک ، منطقه چابهار و قطب چهارم منطقه ویژه ایرانشهر و اجرای طرح های جدید پتروشیمی با تکنولوژی های جدید پتروشیمی معرفی شدند. فرصتهای سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی ایران در قالب توسعه قطب های جدید و پارک های پتروشیمی در ایران، نقش فناوری های نوین در توسعه آینده صنعت پتروشیمی و گسترش زنجیره های تولید، صنعت پتروشیمی و تعهدهای زیست محیطی، رقابت پذیری خوراکهای مورد استفاده در صنعت پتروشیمی و خوراکهای موجود در ایران و بررسی عوامل و پیشرانهای صنعت پتروشیمی در ایران و منطقه از محورهای این همایش بود.
جذب همکاری و سرمایههای خارجی و داخلی، معرفی توانمندیهای داخلی، تأمین فناوریهای نو و سهولت دریافت تسهیلات مالی و پوششهای بیمه ای بین المللی از اهداف برگزاری همایش بین المللی صنعت پتروشیمی ایران به شمار میآید.
باور داریم با برگزاری این همایش و گرد هم آمدن شرکتهای تخصصی تامینکنندگان تجهیزات و سازندگان بتوانند قابلیتهای خود را عرضه کنند و باعث درآمد و کسب اعتبار جهانی در اجرای طرحها شوند.در این میان شرکت ملی صنایع پتروشیمی به عنوان یک تسهیلگر در کنار بخش خصوصی حرکت میکند تا اعتبارات لازم در این زمینه را تامین نماید.
همانطور که مقام عالی وزارت اعلام داشتند جهش صنعت پتروشیمی به اتکای منابع داخلی میسر نیست ، بسیار واضح است که تأمین حدود ٤٠ میلیارد دلار طرح صنعت پتروشیمی در برنامه ششم توسعه به استفاده از منابع خارجی نیاز دارد و جهش در این صنعت فقط به اتکای منابع داخلی میسر نیست؛ این منابع باید یا به صورت سرمایه گذاری مستقیم یا به صورت پرداخت تسهیلات مالی و فاینانسها صورت بگیرد اما با اتکا صرف به صندوق توسعه ملی نمی توان توسعه این صنعت را رقم زد.
در واقع جهش دوم صنعت پتروشیمی در تدابیر اتخاذ شده بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی و انتقال تکنولوژی از فناوری های نوین داخلی بخش خصوصی کشور با رویکرد تکمیل زنجیره ارزش در راستای سیاستهای اقتصاد مقاومتی و منافع ملی است.