در این مقاله بررسی خواهیم کرد که سیاست های اتحادیه اروپا در کاهش انتشار کدام نوع از گازهای گلخانه ای موفق بوده است.
گازهای گلخانه ای ناشی از تولید اسید نیتریک
بر اساس گزارش آژانس محیط زیست اروپا[1] (EEA) میزان تولید اسید نیتریک توسط صنعت پتروشیمی اتحادیه اروپا در سال 2016 بالغ بر 3.95میلیون تن معادل دی اکسید کربن بوده است، که این رقم نسبت به میزان تولید شده در سال 1990 یعنی 49.6 میلیون تن کمتر است. به طور کلی میزان انتشار گازهای گلخانه ای در اثر تولید اسید نیتریک در دوره زمانی بین سال های 1990 تا 2016 به طور متوسط سالانه 9.3 درصد کاهش یافته است. این بدان مفهوم است که بیش از 90 درصد از ارزش اولیه انتشار آلاینده های در سال 1990 کاهش یافته است. این کاهش در نمودار 1 به تصویر کشیده شده است.
تحلیل داده ها نشان دهنده کاهش قابل توجه انتشار گازهای گلخانه ای در فاصله زمانی سال های 2000 تا 2016 است. گل میزان منتشر شده گازهای گلخانه ای از تولید اسید نیتریک در دوره زمانی بین سال های 2000 تا 2016 به طور متوسط سالانه 20 درصد کاهش یافته است. از سال 2013 تاکنون، میزان انتشار گازهای گلخانه ای به طور نسبی ثابت بوده است.
به طور نسبی، 6 درصد از کل گازهای گلخانه ای تولید شده در سال 2016 را می توان مربوط به تولید اسید نیتریک دانست (3.95 میلیون تن از 62.5 میلیون تن)؛ این رقم بسیار کمتر از رقم گزارش شده در سال 1990 است (یعنی 49.6 میلیون تن از کل 212.5 میلیون تن).
نمودار 1- میزان انتشار گازهای گلخانه ای* در اثر تولید اسید نیتریک (میلیون تن، معادل گاز دی اکسید کربن)
منبع: European Environment Agenncy (EEA) and Cefic analysis 2018/ *انرژی شامل انواع سوخت و دی اکسید کربن/ به جز مواردی که ذکر شده است صنعت پتروشیمی صنعت تولید محصولات داروئی را شامل نمی شود/ به جز مواردی که ذکر شده است، اتحادیه اروپا به 28 کشور عضو اتحادیه اروپا اشاره می کند.
گازهای گلخانه ای ناشی از تولید اسیدهای چرب
تحلیل داده های بلندمدت نشان می دهد که در فاصله سال های 1990 تا 2010 میزان گازهای گلخانه ای ناشی از تولید اسیدهای چرب به شدت کاهش یافته است. نمودار 2 کاهش قابل توجه در کل انتشار گازهای گلخانه ای در اثر تولید اسیدهای چرب را نشان می دهد که در سال های بین 1990 و 1999 تولید شده اند. به دنبال این اتفاق تولید گازهای گلخانه ای در فاصله بین سال های 1999 و 2009 به صورت تدریجی کاهش یافت. از سال 2010 تاکنون، تغییرات عمده ای در این زمینه صورت نگرفته است.
نمودار 2- میزان گازهای گلخانه ای* در اثر تولید اسیدهای چرب (میلیون تن، معادل دی اکسید کربن)
منبع: European Environment Agenncy (EEA) and Cefic analysis 2018/ *انرژی شامل انواع سوخت و دی اکسید کربن/ به جز مواردی که ذکر شده است صنعت پتروشیمی صنعت تولید محصولات داروئی را شامل نمی شود/ به جز مواردی که ذکر شده است، اتحادیه اروپا به 28 کشور عضو اتحادیه اروپا اشاره می کند.
بر اساس گزارش آژانس محیط زیست اروپا (EEA)، تولید اسیدهای چرب در صنعت پتروشیمی اتحادیه اروپا در سال 2016 بالغ بر 0.35 میلیون تن معادل دی اکسید کربن بوده است، که این رقم در مقایسه با سال 1990 به میزان 57.6 میلیون تن کاهش نشان می دهد. کل میزان گلخانه ای تولید شده در اثر تولید اسیدهای چرب در طول دوره زمانی بین سال های 1990 تا 2016 به طور متوسط سالانه 17.8درصد کاهش یافته است. تقریبا 99 درصد از میزان گازهای گلخانه ای منتشر شده در سال 1990 کاسته شده است.
به طور نسبی، تقریبا 1 درصد از کل گازهای گلخانه ای تولید شده در سال 2016 را می توان مربوط به تولید اسیدهای چرب دانست (یعنی 0.35 میلیون تن از 62.5 تن)؛ که این رقم بسیار کمتر از رقم 27 درصد است که در سال 1990 گزارش شده بود (57.6 میلیون تن از 212.5 میلیون تن).
گازهای گلخانه ای ناشی از تولید کاربید
بر اساس گزارش آژانس محیط زیست اروپا (EEA)، تولید کاربید در صنعت پتروشیمی اتحادیه اروپا در سال 2016 بالغ بر 0.24 میلیون تن معادل دی اکسید کربن گازهای گلخانه ای منتشر کرده است، که این رقم در مقایسه با رقم 1.7 میلیون تن در سال 1990 کاهش یافته است.
همانطور که در نمودار 3 به تصویر کشیده شده است، میزان گازهای گلخانه ای ناشی از تولید کاربید در دوره زمانی بین سال های 1990 تا 2016 به طور متوسط سالانه 7.4 درصد کاهش یافته است. یعنی میزان کل گازهای گلخانه ای ناشی از تولید کاربید نسبت به سال 1990 در حدود 86 درصد کاهش یافته است.
نمودار 3- میزان تولید گازهای گلخانه ای* ناشی از تولید کاربید (میلیون تن، معادل دی اکسید کربن)
منبع: European Environment Agenncy (EEA) and Cefic analysis 2018/ *انرژی شامل انواع سوخت و دی اکسید کربن/ به جز مواردی که ذکر شده است صنعت پتروشیمی صنعت تولید محصولات داروئی را شامل نمی شود/ به جز مواردی که ذکر شده است، اتحادیه اروپا به 28 کشور عضو اتحادیه اروپا اشاره می کند.
به طور نسبی، کمتر از 1 درصد گازهای گلخانه ای در سال 2016 را می توان مربوط به تولید کاربید دانست (یعنی 0.24 میلیون تن از 62.5 میلیون تن)
گسست رابطه بین تولید محصولات پتروشیمی و تولید گازهای گلخانه ای
همانطور که در نمودار 4 نشان داده شده است، کاهش 59.5 درصدی انتشار گازهای گلخانه ای در فاصله بین سال های 1991 تا 2016، زمانی بیشتر اهمیت می یابد که در نظر بگیریم در همین دوره زمانی میزان تولید در صنعت پتروشیمی اتحادیه اروپا، شامل صنعت تولید محصولات داروئی، در حدود 83 درصد افزایش یافته است.
نمودار 4- رابطه بین تولید محصولات پتروشیمی** و گازهای گلخانه ای*
منبع: European Environment Agenncy (EEA) and Cefic analysis 2018/ *انرژی شامل انواع سوخت و دی اکسید کربن/ ** شامل صنعت تولید محصولات داروئی/ به جز مواردی که ذکر شده است صنعت پتروشیمی صنعت تولید محصولات داروئی را شامل نمی شود/ به جز مواردی که ذکر شده است، اتحادیه اروپا به 28 کشور عضو اتحادیه اروپا اشاره می کند.
این مهم به لطف تلاش آگاهانه صنعت پتروشیمی در جهت توسعه فناوری های پاک، و بالاتر از آن افزایش کارایی انرژی به دست آمده است. صنعت پتروشیمی علاوه بر افزایش کارایی انرژی فرآیندهای خود و نوآوری در این صنعت همچنین به افزایش کارایی انرژی در مصرف کنندگان صنایع پایین دستی محصولات خود کمک کرده است.
محصولات این صنعت، کمک شایانی به افزایش ظرفیت جامعه برای کاهش تولید گازهای گلخانه ای کرده است. یک مطالعه توسط شورای بین المللی انجمن های شیمیایی[1] (ICCA) تحت عنوان «نوآوری های مربوط به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای به این یافته مهم دست یافت که محصولات صنعت پتروشیمی، در طول دوره زندگی خود، به اندازه 2.1 تا 2.6 برابر از تولید گازهای گلخانه ای کم می کنند. این گزارش همچنین نتیجه می گیرد که این نسبت می تواند تا 4.1 تا سال 2030 نیز افزایش یابد.
میزان تولید گازهای گلخانه ای به ازای هر واحد مصرف انرژی و تولید محصول در صنعت پتروشیمی
در طول دو دهه گذشته صنعت پتروشیمی، شامل صنعت تولید محصولات داروئی، تلاش گسترده و موثری را آغاز کرده است تا تاثیرات محیط زیستی تولیدات خود را کاهش دهد.
همانطور که در نمودار 5 نشان داده شده است، میزان تولید گازهای گلخانه ای به ازای هر واحد مصرف انرژی در فاصله زمانی بین سال های 1991 تا 2016 در حدود 50.6 درصد کاهش یافته است. شدت تولید گازهای گلخانه ای –یعنی میزان انتشار گازهای گلخانه ای به ازای هر واحد تولید- از سال 1990 تا سال 2016 به میزان 77.9 درصد کاهش یافته است.
نمودار 5- میزان تولید گازهای گلخانه ای* به ازای هر واحد مصرف انرژی و به ازای هر واحد تولید** در این صنعت
منبع: European Environment Agenncy (EEA) and Cefic analysis 2018/ *انرژی شامل انواع سوخت و دی اکسید کربن/ ** شامل صنعت تولید محصولات داروئی/ به جز مواردی که ذکر شده است صنعت پتروشیمی صنعت تولید محصولات داروئی را شامل نمی شود/ به جز مواردی که ذکر شده است، اتحادیه اروپا به 28 کشور عضو اتحادیه اروپا اشاره می کند.
[1] International Council of Chemical Associations (ICCA)
[1] European Environmental Agency (EEA)