این مطالعه توسط موسسه آینده پژوهی کپنهاک (CIFS)[1] و به سفارش انجمن صنعت پتروشیمی اروپا (Cefic)[2] در سال 2018 انجام شده است. کسانی که در این نظرسنجی دلفی شرکت کرده اند حدود 195 نفر از متخصصان صنعت پتروشیمی و نیز سایر صنایع و نیز 92 نفر از دانشگاهیان و افراد عادی بوده اند. پنل انتخابی به خوبی در مطالعه دلفی مشارکت کردند تا جایی که بیش از 1300 نظر مختلف علاوه بر سوالات ضبط شده است.
هدف این مطالعه این بوده است که دیدگاه های متخصصان در مورد انتظارات مربوط به توسعه آتی در اقتصاد، مسایل ژئوپلیتیکی، جامعه، فناوری و محیط زیست جمع آوری شود. بر اساس فروض انتخابی در حدود 90 سوال مطرح شد که این سوالات به صورت آنلاین در اختیار پاسخ دهندگان قرار گرفت. نتایج به دست آمده در راستای فروض در نظر گرفته شده بود و این در مورد 67 درصد از سوالات صادق بود.
در این قسمت از گزارش تاثیر متغیرهای اجتماعی بر صنعت پتروشیمی از نظر پاسخ دهندگان تا سال 2050 مورد بررسی قرار گرفته است. مضمون اولین سوال مورد بررسی در این قسمت این است که: «به نظر شما کدامیک از متغیرهای جمعیتی بیشترین تاثیر را بر صنعت پتروشیمی اروپا دارد؟» هر فردی در این سوال می تواند سه گزینه را انتخاب کند. متغیرهایی که مورد سوال قرار گرفته اند عبارتند از:
· کاهش نرخ رشد جمعیت در جوامع اروپایی
· توسعه اقتصادی
· بهبود فرصت ها برای زنان
· افزایش امید به زندگی
· کاهش نرخ تولد
· متوسط سن جمعیت
· شهرنشینی
نمودار 1- کدامیک از متغیرهای جمعیتی بیشترین تاثیر را بر صنعت پتروشیمی اروپا دارد؟
منبع: European Chemical Industry Council (Cefic)
همانطور که در نمودار شماره 1 مشاهده می کنید به عقیده پاسخ دهندگان سن جمعیت، توسعه اقتصادی، و کاهش نرخ رشد جمعیت بیشترین تاثیر را بر صنعت پتروشیمی اروپا خواهند داشت. توسعه های جمعیتی خارج از اروپا نیز به عنوان یکی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار در نظر گرفته شده اند.
اظهارنظرها بیشتر حول محوور توسعه در بازارهای کشورهای دارای درآمد پایین و متوسط در آسیا و آفریقا متمرکز بوده اند، زیرا تاثیر بیشتری روی توسعه بازار دارند.
در سوال دوم از پرسش شوندگان پرسیده شده است: «چگونه تغییرات جمعیتی تقاضا برای محصولات شیمیایی اروپا را تحت تاثیر قرار می دهند؟ (محصولات داروئی)». یعنی چه تاثیری از نظر رشد ارزش و رشد حجم بر این محصولات می گذارند. همانطور که در نمودار شماره 2 مشاهده می شود، تغییرات جمعیتی در اروپا احتمالا منجر به افزایش فروش محصولات داروئی از نظر ارزش و حجم می شود. در این تحقیق اتفاق نظر در مورد نتیجه وجود دارد که تقریبا با نظر تحلیل گران یکسان است.
نمودار 2- چگونه تغییرات جمعیتی تقاضا برای محصولات شیمیایی اروپا را تحت تاثیر قرار می دهند؟ (محصولات داروئی)
منبع: European Chemical Industry Council (Cefic)
در سوال سوم از پاسخ دهندگان پرسیده شده است که «تغییرات جمعیتی چگونه تقاضا برای محصولات مصرفی شیمیایی تولیدی اروپا را تحت تاثیر قرار می دهد؟» همه پاسخ دهندگان در این مورد اتفاق نظر دارند که تغییرات جمعیتی از لحاظ ارزشی تقاضا برای محصولات مصرفی شیمیایی را افزایش می دهد ولی از نظر حجمی تغییر در آن ایجاد نمی کند.
پاسخ دهندگان در این مورد اتفاق نظر داشتند که انتظار دارند تقاضا برای محصولات مصرفی شیمیایی از نظر ارزش افزایش پیدا می کند، اما از نظر حجمی به حد آستانه ای 55 درصد برای افزایش حجم محصولات شیمیایی نمی رسد.
نمودار 3- تغییرات جمعیتی چگونه تقاضا برای محصولات مصرفی شیمیایی تولیدی اروپا را تحت تاثیر قرار می دهد؟
منبع: European Chemical Industry Council (Cefic)
در سوال چهارم از پاسخ دهندگان پرسیده شده است که «تغییرات جمعیتی چگونه تقاضا برای محصولات شیمیایی تخصصی تولیدی اروپا را تحت تاثیر قرار می دهد؟» پاسخ دهندگان دلفی در این مورد معتقدند که تغییرات جمعیتی هم از لحاظ ارزش و هم از لحاظ حجم تقاضا برای محصولات شیمیایی تخصصی را افزایش می دهد. البته اکثر پاسخ دهندگان بر این باورند که احتمال بیشتری دارد که تقاضا برای محصولات شیمیایی تخصصی از لحاظ ارزش بیشتر از حجم شاهد افزایش باشند.
در سوال پنجم از پاسخ دهندگان پرسیده شده است که «تغییرات جمعیتی چگونه تقاضا برای محصولات شیمیایی پایه تولیدی اروپا را تحت تاثیر قرار می دهد؟» پاسخ دهندگان در مورد محصولات شیمیایی پایه معتقدند که رشد تقاضا بیشتر باعث افزایش حجم می شود تا افزایش ارزش.
پاسخ دهندگان دلفی این بار بر خلاف سوال قبل انتظار دارند که رشد تقاضا بیشتر از اینکه از لحاظ ارزش شاهد افزایش باشد از لحاظ حجم افزایش خواهد یافت.
نمودار 4- تغییرات جمعیتی چگونه تقاضا برای محصولات شیمیایی تخصصی تولیدی اروپا را تحت تاثیر قرار می دهد؟
منبع: European Chemical Industry Council (Cefic)
نمودار 5- تغییرات جمعیتی چگونه تقاضا برای محصولات شیمیایی پایه تولیدی اروپا را تحت تاثیر قرار می دهد؟
منبع: European Chemical Industry Council (Cefic)
سوال ششم این گونه مطرح شده است که: «آیا با نزدیک شدن به سال 2050، با کمبود مهارت های (STEM) یعنی علم، فناوری، مهندسی و ریاضی مواجه خواهیم شد؟ اگر با این گزاره موافق هستید آیا به نظر شما صنعت تولید محصولات شیمیایی می تواند کارمندانی با مهارت های مرتبط را استخدام کند؟»
نمودار 6- آیا به نظر شما صنعت تولید محصولات شیمیایی می تواند کارمندانی با مهارت های مرتبط را استخدام کند؟
منبع: European Chemical Industry Council (Cefic)
پاسخ دهندگان دلفی بر اساس میزان دسترسی به مهارتهای (STEM) یعنی علم، فناوری، مهندسی و ریاضی در اروپا پاسخ داده اند. در حالی که در مورد علم ریاضی اکثر پاسخ دهندگان معتقدند که این گزاره صحیح است، بسیاری از آنها در موافقت کامل با این گزاره تردید داشته اند، اما بازخوردهای خود را در این سوال به چند بخش تقسیم کرده اند.
اظهارنظرها از این لحاظ دسته بندی شده اند که آیا اروپا تا سال 2050 با کمبود مهارتهای (STEM) یعنی علم، فناوری، مهندسی و ریاضی مواجه خواهد بود یا نه. پاسخ دهندگان بر این باور بوده اند که مهاجرت، توازن عرضه و تقاضا، فناوری و سیاست های دولت مشکل کمبود مهارتهای (STEM) یعنی علم، فناوری، مهندسی و ریاضی را حل خواهد کرد.
[1] Copenhagen Institute of Futures Studies (CIFS)
[2] European Chemical Industry Council (Cefic)