این مطالعه توسط موسسه آینده پژوهی کپنهاک (CIFS)[1] و به سفارش انجمن صنعت پتروشیمی اروپا (Cefic)[2] در سال 2018 انجام شده است. کسانی که در این نظرسنجی دلفی شرکت کرده اند حدود 195 نفر از متخصصان صنعت پتروشیمی و نیز سایر صنایع و نیز 92 نفر از دانشگاهیان و افراد عادی بوده اند. پنل انتخابی به خوبی در مطالعه دلفی مشارکت کردند تا جایی که بیش از 1300 نظر مختلف علاوه بر سوالات ضبط شده است.
هدف این مطالعه این بوده است که دیدگاه های متخصصان در مورد انتظارات مربوط به توسعه آتی در اقتصاد، مسایل ژئوپلیتیکی، جامعه، فناوری و محیط زیست جمع آوری شود. بر اساس فروض انتخابی در حدود 90 سوال مطرح شد که این سوالات به صورت آنلاین در اختیار پاسخ دهندگان قرار گرفت. نتایج به دست آمده در راستای فروض در نظر گرفته شده بود و این در مورد 67 درصد از سوالات صادق بود.
در این قسمت از گزارش تاثیر فناوری های جدید بر صنعت پتروشیمی از نظر پاسخ دهندگان تا سال 2050 مورد بررسی قرار گرفته است. مضمون اولین سوال مورد بررسی در این قسمت این است که: «تا چه حد انتظار دارید که صنعت پتروشیمی اروپا میزان خالص انتشار گازهای گلخانه ای را در سال 2050 نسبت به دهه 1990 کاهش دهد؟» برای پاسخ به این سوال سه گزینه در نظر گرفته شده است:
· در حدود 80 تا 95 درصد
· در حدود 60 تا 80 درصد
· کاهش تا سطح 60 درصد
پاسخ پرسش شوندگان به این سوال در نمودار 1 نشان داده شده است. همان طور که در این نمودار مشاهده می کنید تنها 8/13 درصد از پاسخ دهندگان انتظار دارند که سطح انتشار گازهای گلخانه ای به 80 تا 95 درصد که مطابق اهداف کمیسیون اروپا است کاهش یابد.
نمودار 1- به نظر شما انتشار گازهای گلخانه ای تا سال 2050 در اتحادیه اروپا چقدر خواهد بود؟
منبع: European Chemical Industry Council (Cefic)
با این حال نتیجه این سوال خاص مطابق پیش بینی های قبلی نبود که بر اساس آنها انتظار می رفت تا سال 2050 میزان انتشار گازهای گلخانه ای 80 تا 95 درصد کاهش یابد. با این حال هنوز هم خیلی خوب است که اکثر پاسخ دهندگان (یعنی 44 درصد آنها) بر این باورند که کاهش 60 تا 80 درصدی انتشار گازهای گلخانه ای قابل دستیابی است.
در سوال دوم از پاسخ دهندگان پرسیده شده است که سهم هر یک از این فناوری ها را در کاهش تولید گازهای گلخانه ای توسط صنعت پتروشیمی چقدر ارزیابی می کنید؟ (فناوری های تجزیه). پاسخ به این سوال را در نمودار 2 مشاهده می کنید.
اگر نظر پاسخ دهندگان را با هم ترکیب کنیم، اکثریت آنها بر این باورند که فناوری های مربوط به تجزیه به عنوان فناوری اصلی مورد استفاده در صنعت پتروشیمی نقش مهم یا بسیار مهمی را در رسیدن به هدف کاهش انتشار گازهای گلخانه ای تا سال 2050 ایفا خواهند کرد.
نمودار 2- فناوری تجزیه تا چه حد بر کاهش انتشار گازهای گلخانه ای توسط صنعت پتروشیمی موثر خواهد بود؟
منبع: European Chemical Industry Council (Cefic)
این نتیجه با فروض مربوط به توسعه فناوری همخوانی دارد با وجود این حقیقت که ثبات گروه از سطح 55 درصد برای گزینه «مهم» پیشی نگرفته است. همانطور که در نمودار 2 مشاهده می کنید اکثر قریب به اتفاق پاسخ دهندگان گزینه های «مهم» و «بسیار مهم» را انتخاب کرده اند.
در سوال سوم از پاسخ دهندگان پرسیده شده است که سهم هر یک از این فناوری ها را در کاهش تولید گازهای گلخانه ای توسط صنعت پتروشیمی چقدر ارزیابی می کنید؟ (فناوری برق کم کربن). پاسخ به این سوال را در نمودار 3 مشاهده می کنید.
در میان فناوری هایی که به عنوان عوامل مورد نیاز برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در نظر گرفته شده اند، فناوری تولید برق کم کربن به عنوان مهم ترین عامل در نظر گرفته شده است. بیش از 98 درصد از کل پاسخ دهندگان بر این باورند که برق کم کربن از اهمیت بالا یا بسیار بالایی در کاهش انتشار گازهای گلخانه ای برخوردار است. این نتیجه با نتایج پیش بینی شده در گزارش های قبلی همخوانی دارد.
نمودار 3- فناوری تولید برق کم کربن تا چه حد بر کاهش انتشار گازهای گلخانه ای توسط صنعت پتروشیمی موثر خواهد بود؟
منبع: European Chemical Industry Council (Cefic)
در سوال چهارم از پاسخ دهندگان پرسیده شده است که سهم هر یک از این فناوری ها را در کاهش تولید گازهای گلخانه ای توسط صنعت پتروشیمی چقدر ارزیابی می کنید؟ (بهبود فرآیندها). پاسخ به این سوال را در نمودار 4 مشاهده می کنید.
«بهبود فرآیندها» یکی دیگر از فناوری هایی است که در رده فناوری های مهم به منظور کاهش انتشار گازهای گلخانه ای توسط صنعت پتروشیمی قرار گرفته است. اگرچه توافق کلی در مورد پاسخ به این سوال تا حدی کمتر از دو مورد قبلی یعنی «فناوری های تجزیه» و «برق کم کربن» است.
در سوال پنجم از پاسخ دهندگان پرسیده شده است که سهم هر یک از این فناوری ها را در کاهش تولید گازهای گلخانه ای توسط صنعت پتروشیمی چقدر ارزیابی می کنید؟ (تغییر خوراک های مورد استفاده). پاسخ به این سوال را در نمودار 5 مشاهده می کنید.
نمودار 4- فناوری بهبود فرآیندها تا چه حد بر کاهش انتشار گازهای گلخانه ای توسط صنعت پتروشیمی موثر خواهد بود؟
منبع: European Chemical Industry Council (Cefic)
نمودار 5- تغییر خوراک های مورد استفاده تا چه حد بر کاهش انتشار گازهای گلخانه ای توسط صنعت پتروشیمی موثر خواهد بود؟
منبع: European Chemical Industry Council (Cefic)
همانطور که در نمودار 5 مشاهده می کنید تاثیر تغییر خوراک های مورد استفاده از نظر اهمیت آن در کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در چشم انداز میان- قرنی هم تراز با بهبود فرآیندها است که در سوال 4 مورد بررسی قرار گرفت.
در سوال ششم از پاسخ دهندگان پرسیده شده است که سهم هر یک از این فناوری ها را در کاهش تولید گازهای گلخانه ای توسط صنعت پتروشیمی چقدر ارزیابی می کنید؟ (افزایش بازیافت، دوام، کارایی منابع). پاسخ به این سوال را در نمودار 6 مشاهده می کنید.
نمودار 6- افزایش بازیافت، دوام و کارایی منابع تا چه حد بر کاهش انتشار گازهای گلخانه ای توسط صنعت پتروشیمی موثر خواهد بود؟
منبع: European Chemical Industry Council (Cefic)
افزایش بازیافت، دوام و کارایی منابع در کل به عنوان عوامل بسیار مهم در توانایی کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در نظر گرفته شده اند. آمار مربوط به پاسخ دهندگان قابل مقایسه با سوالات قبلی در مورد فناوری است که حاکی از درجه بالای توافق روی منافع بالقوه این فناوری ها است.
در سوال هفتم از پاسخ دهندگان پرسیده شده است که سهم هر یک از این فناوری ها را در کاهش تولید گازهای گلخانه ای توسط صنعت پتروشیمی چقدر ارزیابی می کنید؟ (هوش مصنوعی و دیجیتالی شدن). پاسخ به این سوال را در نمودار 7 مشاهده می کنید.
همانطور که در نمودار 7 ملاحظه می کنید هوش مصنوعی و دیجیتالی شدن جزو عواملی در نظر گرفته شده اند که تاثیر بسیار زیادی بر روی کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در صنعت پتروشیمی دارند. اگرچه میزان توافق پاسخ دهندگان تا حدی نسبت به فناوری بهبود فرآیندها، افزایش بازیافت، تداوم و کارایی منابع و نیز تغییر خوراک ضعیف تر است.
نمودار 7- هوش مصنوعی و دیجیتالی شدن تا چه حد بر کاهش انتشار گازهای گلخانه ای توسط صنعت پتروشیمی موثر خواهد بود؟
منبع: European Chemical Industry Council (Cefic)
[1] Copenhagen Institute of Futures Studies (CIFS)
[2] European Chemical Industry Council (Cefic)