سرمایه گذاری مستقیم خارجی در صنعت پتروشیمی ایالات متحده آمریکا

کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد) در جدیدترین گزارش خود از افت 19 درصدی سرمایه گذاری مستقیم خارجی در جهان طی سال 2018 خبر داد. سال 2018 سومین سال متوالی بوده که سرمایه گذاری خارجی در جهان کاهش یافته است.[1]

بر اساس برآوردهای این نهاد بین المللی وابسته به سازمان ملل در سال 2018 بالغ بر 188/1 تریلیون دلار سرمایه گذاری مستقیم خارجی در جهان انجام شده است. این در حالی است که در سال پیش از آن 47/1 تریلیون دلار سرمایه گذاری خارجی در جهان انجام شده است.

سیاست های حمایتگرانه دولت جدید آمریکا در دوران ریاست جمهوری ترامپ عامل اصلی افت سرمایه گذاری مستقیم خارجی در جهان طی سال 2018 عنوان شده است. آمارهای آنکتاد نشان می دهد دود این سیاست بیش از همه به چشم اقتصاد آمریکا رفته است.

کل سرمایه گذاری مستقیم خارجی انجام شده در آمریکا طی سال 2018 نسبت به سال قبل از آن 18 درصد (51 میلیارد دلار) کاهش یافته و به 226 میلیارد دلار رسیده است. در سال پیش از آن 277 میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی در آمریکا انجام شده بود. در عین حال این کشور همچنان بزرگترین کانون جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در جهان باقی مانده است.

چین با جذب 142 میلیارد دلار و انگلیس با جذب 122 میلیارد دلار به ترتیب در رتبه های دوم و سوم از نظر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سال 2018 قرار گرفته اند. سرمایه گذاری خارجی انجام شده در چین نسبت به سال قبل 3 درصد و در انگلیس 20 درصد رشد داشته است. هنگ کنگ، سنگاپور، اسپانیا، هلند، استرالیا، برزیل و هند نیز در رتبه های چهارم تا دهم جهان از نظر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سال 2018 قرار گرفته اند.

بر اساس این گزارش سرمایه گذاری مستقیم خارجی انجام شده در کشورهای توسعه یافته طی سال 2018 با افت 40 درصدی نسبت به سال قبل از آن مواجه شده و به 451 میلیارد دلار رسیده است. سرمایه گذاری خارجی انجام شده در کشورهای توسعه یافته طی 2018 کمترین رقم سرمایه گذاری خارجی انجام شده در این کشورها از سال 2004 به این سو بوده است.  اما سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای درحال توسعه طی سال 2018 بالغ بر 3 درصد رشد داشته و به 694 میلیارد دلار رسیده است.

سرمایه گذاری مستقیم خارجی انجام شده در اقتصادهای در حال گذار نیز طی سال 2018 با افت 8 درصدی نسبت به سال قبل از آن مواجه شده و به 44 میلیارد دلار رسیده است.

سرمایه گذاری آمریکایی ها در خارج از این کشور

در سال ۲۰۱۸  سرمایه گذاران آمریکایی 95/5 تریلیون دلار در کشورهای دیگر سرمایه‌گذاری کردند که هر چند این رقم  3/62 میلیارد دلار کمتر از سال ۲۰۱۷ است اما این کشور کماکان بزرگ ترین سرمایه گذار خارجی در سطح جهان باقی مانده است.[2]

بیشترین کاهش سرمایه گذاری آمریکا مربوط به آمریکای لاتین با افت 8/75 میلیارد دلاری در مقایسه با سال قبل بوده است. از سوی دیگر میزان سرمایه‌گذاری کشورهای خارجی در آمریکا تا پایان سال ۲۰۱۸ با 1/319 میلیارد دلار افزایش به 34/4 تریلیون دلار رسیده که بیشترین افزایش سرمایه‌گذاری مربوط به اروپا با 1/226 میلیارد دلار افزایش بوده است. 

در بازه زمانی ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷، بیشترین سرمایه خارجی در آمریکا مربوط به سال ۲۰۱۶ با جذب 792/471 میلیارد دلار بوده و از سوی دیگر در سال ۲۰۱۳ تنها 393/201 میلیارد دلار سرمایه مستقیم خارجی جذب شده است. از طرف دیگر طی این مدت بیشترین سرمایه گذاری آمریکا در کشورهای دیگر مربوط به سال ۲۰۱۴ با 014/333 میلیارد دلار و کمترین حجم سرمایه گذاری مربوط به سال ۲۰۱۵ با 359/264 میلیارد دلار بوده است.

در سال ۲۰۱۸ آمریکا 61/3 تریلیون دلار سرمایه گذاری در اروپا، 3/886 میلیارد دلار سرمایه گذاری در آسیا و 9/401 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در کانادا داشته است. از سوی دیگر این کشور 957/2 تریلیون دلار سرمایه از اروپا، 6/710 میلیارد دلار سرمایه از آسیا و 2/511 میلیارد دلار سرمایه از کانادا جذب کرده است.

تا پایان سال ۲۰۱۸ هلند با جذب 2/883 میلیارد دلار سرمایه، بیشترین جذب سرمایه گذاری از آمریکا را داشته است و انگلیس با 757/8 میلیارد دلار، لوکزامبورگ با 8/713 میلیارد دلار، ایرلند با 2/442 میلیارد دلار و کانادا با 9/401 میلیارد دلار در رده‌های بعدی قرار دارند.

از سوی دیگر انگلیسی ها با 9/560 میلیارد دلار، بزرگ ترین سرمایه‌گذار خارجی در آمریکا بوده اند و کانادا با 2/511 میلیارد دلار، ژاپن با 4/484 میلیارد دلار و هلند با ۴۷۹ میلیارد دلار در رده های بعدی قرار دارند.

سرمایه گذاری مستقیم خارجی در صنعت پتروشیمی ایالات متحده آمریکا

سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) قیفی است که از طریق آن صادرات جریان می یابد. از اوایل دهه 1980 میلادی، همزمان با افزایش میزان صادرات، حوزه صنعت پتروشیمی نیز به طور فزاینده ای به سمت جهانی شدن رفته است، زیرا میزان سرمایه گذاری ایالات متحده آمریکا در خارج از این کشور افزایش یافته و سرمایه گذاری مستقیم خارجی در آمریکا نیز رشد کرده است.

شرکت های پتروشیمی از دیرباز در بازارهای خارج از این کشور حضور داشته اند، و بسیاری از آنها از دهه های 1950 و 1960 در بازارهای جهانی وارد شده اند. این حضور همچنان نیز ادامه دارد. کشورهای غرب اروپا بیش از نیمی از سرمایه گذاری های خارجی شرکت های آمریکایی را به خود اختصاص داده اند. کشورهایی مانند کانادا، برزیل، چین، استرالیا، سنگاپور و تایلند نیز از دیگر مقاصد اصلی سرمایه گذاری ایالات متحده آمریکا هستند.

از آنجایی که ارزش های سرمایه گذاری بر اساس ارزش دفتری اندازه گیری می شود، سرمایه گذاری هایی که توسط شرکت های خارجی در ایالات متحده آمریکا صورت گرفته است جدیدتر هستند، و در نتیجه ارزش  سرمایه گذاری آنها نسبت به سرمایه گذاری شرکت های آمریکایی در خارج بیشتر است.

اگرچه، بر اساس معیار ارزش فعلی، ارزش سرمایه گذاری شرکت های آمریکایی بالاتر است. نمودار 1 میزان سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایالات متحده آمریکا و نیز میزان سرمایه گذاری شرکت های آمریکایی در خارج را نشان می دهد.

نمودار 1- میزان سرمایه گذاری مستقیم خارجی در آمریکا در مقایسه با سرمایه گذاری شرکت های پتروشیمی آمریکایی در خارج از این کشور

منبع:Bureau of Economic Analysis