نوآوری در همه جنبه های این سازمان دیده می شود، از تحقیق و توسعه گرفته تا فرآیندهای تجاری و روابط با مشتریان و دانش فنی. فناوری های به روزی که توسط صنعت پتروشیمی ابداع شده اند کاربری محصولات را بهبود می بخشند، هزینه ها را کاهش می دهند و بهره وری را افزایش می دهند و این اعتقاد در صنعت پتروشیمی وجود دارد که نوآوری آینده سالم تر، ایمن تر و پایدارتر را به همراه خواهد داشت.
نوآوری به عنوان یکی از عوامل اصلی رقابت پذیری و رشد اقتصادی در مرکز تولید ارزش افزوده محصولات و خدمات قرار دارد، باعث افزایش بهینگی در فرآیند تولید می شود و مدل های تجاری را تقویت می کند. ارزیابی شرکت ها دیگر تنها بسته به میزان فروش سالانه آنها نیست. رتبه شرکت ها بستگی به عواملی مانند شناخت اهمیت دانش فنی و دارایی های غیر ملموس مانند برند و تصویر شرکت، اختراعات، روابط با مشتریان، مهارت های منحصر به فرد یا بر پایه دانش و سایر مواردی از این دست است.
در واقع، دارایی های فیزیکی در تعداد زیادی از صنایع در حال تبدیل شدن به یک کالا هستند. این دارایی های غیرملموس –مانند دانش کارکنان، برندها، فرآیندهای فناوری، داده ها و اطلاعات درباره محصولات، مشتریان و فرآیندهای تجاری و نیز دارایی های غیر ملموس سنتی تر ذیل عنوان حق مالکیت معنوی مانند حق ثبت اختراع، نشان های تجاری و گواهینامه های مقرراتی است- که به طور روزافزون «ارزش واقعی» را تعیین می کنند.
در یک دنیایی که هر روز بیش از گذشته به سمت جهانی شدن می رود، شرکت ها در حال یافتن مزیت های بیشتر در اطلاعات، روابط و دانش در مقابل دارایی های فیزیکی هستند.
فعالیت های مربوط به تحقیق و توسعه
صنعت پتروشیمی به طور پیوسته یکی از بزرگترین سرمایه گذاران در زمینه تحقیق و توسعه (R&D) است. مخارج مربوط به تحقیق و توسعه شامل تحقیق در علوم، مهندسی و طراحی و توسعه فرآیندها و محصولات پیش فرض است. (مخارج مربوط به آزمایش محصول، خدمات فنی، تحقیق در بازار، و سایر فعالیت های مربوط به امور غیر فناوری ار این امر مستثنی شده اند.)
شیمیدان ها و سایر دانشمندان، مهندسان و تکنسین ها به صورت پیوسته در صنعت پتروشیمی به کار گمارده شده اند: آنها فناوری های مربوط به فرآیندهای جدید را توسعه می دهند، ترکیبات جدید شیمیایی و نیز محصولات جدید را اختراع می کنند، و کاربردهای جدید را برای محصولات موجود شیمیایی معرفی می کنند. و محصولات و فرآیندهای جدید نیروهای اجبار برای تداوم رقابت پذیری صنعت پتروشیمی، هم به صورت داخلی و هم به صورت بین المللی هستند.
به طور کلی دو دسته کلی از تحقیق و توسعه وجود دارد: پایه و کاربردی. تحقیق پایه (بنیادی) می تواند به هر تحقیق برنامه ریزی شده در مورد وقایع و اصول کلی ناشناخته و اعتبار سنجی آنها اطلاق شود، بدون اینکه به اهداف تجاری اشاره ای صورت گیرد. این نوع تحقیق شامل بررسی اصلی توسعه دانش علمی در مورد آن موضوع است.
از سوی دیگر، تحقیق کاربردی، می تواند به عنوان هر نوع تحقیق برنامه ریزی شده یا هدف استفاده از رویدادهای شناخته شده یا موادی که یک هدف ویژه را دنبال می کنند نیز اطلاق شود. به صورت کلی، تحقیق پایه امروز بنیان تحقیق کاربردی فردا است.
زمانی که تحقیق انجام شد، نتایج آن (یا سایر اشکال دانش عمومی) باید به شکلی بیان شوند که بتوانند نیازهای مشتریان را برآورده کنند. این مربوط به بخش «توسعه» در تحقیق و توسعه است.
تحقیق سازمان یافته صنعتی در صنعت پتروشیمی از حدود سال 1900 آغاز شد. جنگ جهانی اول بر اهمیت تحقیق صحه گذاشت و آغازی شد برای برنامه های تحقیقاتی قابل توجه. در طول قرن اخیر، تلاش های مربوط به تحقیق و توسعه در صنعت پتروشیمی به گسترش خود ادامه داده اند، و حتی در زمان هایی که حاشیه سود بسیار اندک بوده است، شرکت های پتروشیمی فعالیت های تحقیق و توسعه خود را حفظ کرده اند.
امروزه اکثر شرکت های تولیدکننده مواد شیمیایی پایه و تخصصی به صورت کلی حدود 2 تا 3 درصد از فروش سالانه خود را به برنامه های تحقیق و توسعه اختصاص می دهند. شرکت ها در بخش محصولات داروئی، بین 10 تا 25 درصد از درآمد خود را به این امر اختصاص می دهند. علاوه بر این، بر خلاف بسیاری از صنایع تولیدی که از وجود دولتی برای انجام تحقیقات خود استفاده می کنند، صنعت پتروشیمی در ایالات متحده آمریکا خودش هزینه تحقیق و توسعه را تامین می کند.
نمودار 1- میزان مخارج مربوط به تحقیق و توسعه در بخش مواد شیمیایی پایه و تخصصی
منبع: National Science Foundation, ACC
تحقیق موفق در صنعت پتروشیمی نیازمند تلاش بی وقفه و هزینه های قابل توجه است؛ این پروسه زمان بسیار طولانی می برد تا نتیجه آن مشخص شود، از زمانی که با انجام یک پروژه موافقت می شود تا زمانی که محصولات این پروژه با بازار عرضه می شود.
یک مطالعه که در سال 2013 توسط شرکت مک کینزی انجام شد، تحت عنوان نوآوری شیمیایی: سرمایه گذاری برای نسل ها، به این نتیجه رسیده بود که بین 2 سال تا 19 سال طول می کشد تا یک محصول وارد بازار شود.
هر پروژه ای که با موفقیت به مرحله کاربرد برسد، تقریبا 100 بار شکست خورده است. موفقیت های به دست آمده باید به اندازه کافی بازده داشته باشند تا بتوانند کل سرمایه گذاری انجام شده در بخش تحقیق و توسعه را جبران کرده و سودآوری هم داشته باشند.
در تحقیق و توسعه، بسیاری از شرکت ها انتظار دارند که خیلی زود به سطوح بالای تولید برسند تا بتوانند صرفه جویی ناشی از مقیاس داشته باشند. نقش ائتلاف و سایر انواع همکاری های در نوآوری در حال پیدا کردن طرفداران بیشتری در شرکت های پتروشیمی است، زیرا اکثر شرکت ها تمایل دارند که با صرف هزینه های کمتر به دستاوردهای بزرگتر دست یابند.
نمودار 2- میزان مخارج مربوط به تحقیق و توسعه در صنعت پتروشیمی
منبع: Bureau of Economic Analysis, ACC
شرکت های پتروشیمی همچنین در حال بکارگیری مدل بازتری از نوآوری هستند، به این شکل که از ایده های بیرونی بیشتری استفاده می کنند. همچنین به نظر می رسد که ارتباط مستقیم تری بین تلاش های تحقیق و توسعه و نتایج تجاری است، زیرا واحدهای مطالعات استراتژیک در شرکت های پتروشیمی موظف شده اند که برنامه های تحقیق و توسعه بیشتری را تعریف کنند که با اهداف آنها سازگار است. مدیریت دانش و نوآوری در طول کل زنجیره ارزش حالا به عنوان مناطق حساس تعریف می شوند.