بسیاری از شرکت ها به دنبال کاهش مخارج خود هستند؛ کارگران مشغول به کار در پروژه های مختلف به خانه هایشان فرستاده شده اند؛ سرمایه گذاری های از قبل برنامه ریزی شده یا به تعویق انداخته شده اند یا کلا لغو شده اند و یا به چند سال بعد موکول شده اند و زنجیره های عرضه به شدت مختل شده اند.
نمودار 1- میزان کل سرمایه گذاری در بخش انرژی جهان، 2020- 2017
منبع: IEA
در ابتدای سال، پیگیری در مورد اعلامیه های شرکت ها و سیاست های مربوط به سرمایه گذاری حاکی از این بود که مخارج سرمایه ای در بخش انرژی در سرتاسر جهان ممکن است به میزان 2 درصد افزایش یابد. چنین افزایشی می توانست بالاترین نرخ رشد از سال 2014 تاکنون باشد.
نمودار 2- میزان مخارج مربوط به مصرف نهایی در کل جهان در بخش انرژی، 2020- 2000
منبع: IEA
شیوع پاندمی کووید-19 همه این انتظارات را معکوس کرد، و حال سال 2020 شاهد بیشترین میزان کاهش سرمایه گذاری در بخش انرژی است، این کاهش به اندازه یک-پنجم –یا تقریبا حدود 400 میلیارد دلار آمریکا- در مخارج سرمایه ای در مقایسه با سال 2019 بوده است.
تقریبا همه فعالیت های سرمایه گذاری به دلیل قرنطینه و قوانین منع آمد و شد در همه کشورهای جهان با اختلال مواجه شدند، یا به این دلیل که محدودیت هایی در جابجایی افراد یا کالاها وجود داشته یا اینکه عرضه ماشین آلات یا تجهیزات دچار اختلال شده بودند.
اما مهم ترین عواملی که بر میزان مخارج سرمایه گذاری در سال 2020 تاثیر گذاشتند، به خصوص در بخش نفت، به دلیل کاهش درآمد ناشی از کاهش تقاضا برای انرژی و قیمت های پایین تر آن بود، ضمن اینکه انتظار ثبات برای این عوامل در سال پیش رو وجود ندارد.
نمودار 3- تغییر در میزان سرمایه گذاری برآورد شد به تفکیک بخش، سال 2020 در مقایسه با سال 2019
منبع: IEA
در سال 2019 بخش نفت (با سهم 50 درصد) و بخش برق (با 38 درصد) بیشترین میزان مخارج مصرف کنندگان در بخش انرژی را به خود اختصاص داده بودند. اگرچه، انتظار ما این است که در پایان سال 2020 مخارج مصرفی بر روی نفت بیش از 1 تریلیون دلار آمریکا کاهش یابد، در حالی که مخارج مصرفی در بخش برق به اندازه 180 میلیارد دلار آمریکا کاهش خواهد یافت (زیرا تاثیرات تقاضا و قیمت در بسیاری از کشورها به دلیل افزایش بیکاری اجتناب ناپذیر خواهد بود).
جدای از هر تحلیلی، این به ایم معنا خواهد بود که در سال 2020 با یک تغییر تاریخی بخش برق تبدیل به بخشی می شود که بیشترین میزان مخارج سرمایه گذاری را به خود اختصاص می دهد.
همه این کاهش ها در صنعت انرژی به صورت مستقیم تاثیر نخواهد گذاشت. درآمدهای دولتی مربوط به بخش انرژی –به ویژه در کشورهای صادرکننده نفت و گاز- به شدت تحت تاثیر قرار خواهد گرفت، و همین امر تاثیر اجتناب ناپذیری بر بودجه موجود برای شرکت های انرژی دولتی خواهد گذاشت.
به روز رسانی مخارج برنامه ریزی شده به طور خاص بسیار بی رحمانه بوده است، تا جایی که برآوردهای انجام شده حاکی از یک کاهش نزدیک به یک- سوم در سرمایه گذاری خواهد شد. همین امر باعث شده است که از همین حالا میزان استقراض و نیز احتمال کاهش مخارج سرمایه ای تا سال 2021 ادامه یابد.
صنعت برق کمتر تحت تاثیر نوسانات قیمتی گرفته است، و کاهش قیمت یا تخفیف در قیمت های برق در شرکت های ارائه دهنده خدمات بسیار محدود شده است، اما تخمین زده شده است که میزان سرمایه گذاری ها تا 10 درصد کاهش یابد.
علاوه بر این، کاهش شدید فروش در صنایع خودروسازی و ساخت و ساز و فعالیت های صنعتی باعث می شود که پیشرفت هایی در بهبود کارایی انرژی صورت گیرد.
به طور کلی، چین بزرگترین بازار برای سرمایه گذاری و مهم ترین عامل تعیین کننده در روندهای جهانی است؛ کاهش 12 درصدی تخمین زده شده در مخارج انرژی در سال 2020 به دنبال آغاز مجدد فعالیت های صنعتی پس از قرنطینه در سه ماهه اول سال بود.
ایالات متحده آمریکا شاهد بیشترین میزان کاهش در سرمایه گذاری، یعنی بیش از 25 درصد، بوده است و این به دلیل سهم بیشتر نفت و گاز در سرمایه گذاری های این کشور است (تقریبا نیمی از سرمایه گذاری های ایالات متحده آمریکا در سوخت های فسیلی است).
کاهش سرمایه گذاری در اروپا در حدود 17 درصد تخمین زده شده است، و سرمایه گذاری در توربین های برقی، بادی و افزایش کارایی پنل های خورشیدی شاهد بیشترین کاهش در میزان سرمایه گذاری خواهند بود.
کشورهای در حال توسعه، به ویژه کشورهایی که بخش عمده ای از صنایع آنها بر پایه هیدروکربن کار می کنند، شاهد تاثیرات بسیار چشمگیر این بحران خواهند بود، زیرا کاهش درآمد ناشی از ادامه این بحران وجوه لازم برای سرمایه گذاری را نیز کاهش خواهند داد.
در طول دهه اخیر مخارج بخش برق در مقایسه با نوسانات موجود در بازارهای نفت و گاز بسیار باثبات بوده است اما بحران اخیر این بخش را نیز تحت تاثیر قرار داده است.
نمودار 4- سرمایه گذاری در صنعت انرژی به تفکیک بخش ها، 2020- 2018
منبع: IEA
نمودار 5- میزان سرمایه گذاری در صنعت انرژی به تفکیک بخش ها
منبع: IEA
سرمایه گذاری ها در عرضه سوخت بیشترین تاثیر را از بحران سال 2020 گرفته اند، این در حالی است که برق تولید شده از منابع انرژی تجدیدپذیر بهبود قابل ملاحظه ای داشته است، اما این بحران همه بخش های صنعت انرژی را تحت تاثیر قرار داده است.