شرکت معدود پتروشیمی در زمینه سرمایه گذاری نواوران پیشرو بوده اند در حالی که بسیاری از این شرکتها حضور فعالی در این زمینه نداشته اند.
بین سالهای ۱۹۵۰ تا ۱۹۶۰ که از نظر کشف مواد اولیه و مواد شیمیایی جدید پرقدرت ترین دهه محسوب می شود، ۹ کشف بسیار بزرگ از نظر مواد شیمیایی صورت گرفته بود، این در حالی است که در فاصله بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹ یعنی در طول دو ۱۰ تنها ۱۳ کشف مهم صورت گرفته است.
سرعت نوآوری در مورد مولکول ها و مواد جدید نیز کاهش یافته است. صنعت پتروشیمی و تولید مواد شیمیایی در دهه گذشته، به جز تولید مواد شیمیایی حفاظت از محصولات کشاورزی در بقیه بخش ها تولید نوآورانه ای نداشته است.
اگرچه به نظر می رسد این روند به سرعت در حال تغییر است. پیشرفت های حاصل شده در زمینه فناوریهای دیجیتال مانند چاپ سه بعدی فرصتهای جدیدی را به وجود میآورد و شرکتهای تولید کننده مواد اولیه را به معرفی محصولات نوآورانه تشویق میکند- به عنوان مثال می توان از گروه های جدیدی از پلیمرها یاد کرد که میتوانند به دلیل داشتن ثبات ساختاری بسیار بالا جایگزین صفحات فلزی و پروتزهایی شوند که در جراحی های بسیار پیچیده استخوان مورد استفاده قرار می گیرند.
علاوه بر این فناوریهایی مانند تحلیل های پیشرفته داده ها و تحلیل های مواد شیمیایی زیستی راه جدیدی را برای بسیاری از بازیگران کوچک در این صنعت گشوده است تا وارد صنعت پتروشیمی شوند ( ۱۰۷ شرکت جدید که درآمد سالانه آنها کمتر از ۳ میلیارد دلار آمریکا بوده است در دهه گذشته وارد صنعت پتروشیمی شده اند)، این امر باعث شده است که کاربردهای جدید مواد توزیع شده توسعه یابند و زمان تجاری سازی محصولات کاهش یابد.
تجزیه و تحلیل اطلاعات موجود در مورد شرکتهای پتروشیمی نشان می دهد که در حالی که مخارج مربوط به تحقیق و توسعه در این صنعت در سالهای اخیر ثابت بوده است شرکتهای پتروشیمی اعلام کرده اند که ارزش محصولات و فناوریهای جدید نوآوران در طول ۱۵ سال گذشته بیش از دو برابر شده است.
علاوه بر این تعداد کلید واژه های مورد استفاده در زمینه ی فن آوری های نوآورانه در شرکت های پتروشیمی در دهه گذشته به شدت افزایش پیدا کرده است ( نمودار ۱).
نمودار ۱- تعداد استفاده از کلید واژه های مربوط به نوآوری در ایالات متحده آمریکا بین سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۸
در شرایطی که نوآوری در سطح مولکول های جدید بسیار کم بوده است، شرکت های پتروشیمی در زمینه تولید محصولات جدید کاربردی ارزش افزوده بسیار بالایی کسب کرده اند، ضمن اینکه فرایند ها و مولکول های مورد استفاده اصلاح شده اند تا عملکرد آنها بهبود پیدا کند. ناگفته پیداست که کارایی و بهرهوری تحقیق و توسعه در طول سالهای گذشته بهبود پیدا کرده است.
رویکرد سنتی صنعت پتروشیمی در ابداع و نوآوری و ارزش های بسیار زیادی را تاکنون برای این صنعت ایجاد کرده است، اما هنوز راه درازی در راه است تا صنعت پتروشیمی بتواند در دنیای پرشتاب و دیجیتالی کنونی جایگاه خود را بازیابد. انقلاب دیجیتالی می تواند صنعت پتروشیمی را به سمت مدلهای تجاری جدید سوق دهد، مدلهایی که حاصل پیشرفت و توسعه اکوسیستم های دیجیتالی است که محصولات و خدمات را با استفاده از فناوری با یکدیگر ترکیب می کنند.
نمودار ۲- ارزش افزوده از دپارتمان های تحقیق و توسعه سنتی به سمت شرکتهای پتروشیمی حرکت میکند که از پلتفرم های انفورماتیک مواد استفاده می کنند
هنوز هم شرکتهای پتروشیمی میتوانند رویکرد خود را به رویکرد نوآورانه تغییر دهند تا بدین ترتیب پاسخ موفقیتآمیزی به اختلالات منحصر به فرد کنونی بدهند ( نمودار ۲). شرکتهای پتروشیمی علاوه بر رکود اقتصادی که به دلیل شیوع ویروس کووید ۱۹ دامن آنها را گرفته است با اختلالات وسیع فراوانی در بلند مدت مواجهند.
به عنوان مثال، شرکتهایی که خارج از صنعت پتروشیمی قرار دارند وارد این صنعت می شوند و با شرکت های پیش روی این صنعت رقابت می کنند؛ تقاضا در بازارهای نهایی به دلیل ترجیحات مصرف کننده و یا تغییرات به وجود آمده در سیاستگذاری و یا قانون گذاری تغییر می کند؛ و صنعت پتروشیمی به دلیل سیاست کربن زدایی و سایر جنبه های گذار انرژی تحت تاثیر قرار می گیرد، مجموعه این عوامل قیمت گذاری انواع خوراک و همچنین تقاضا برای مواد را تحت تاثیر قرار می دهد. در چنین فضایی شرکتهای پتروشیمی باید برای آینده خود تمرکزشان را بر روی استراتژی های نوآوری و تلاش به سوی نوآوری بیشتر تغییر دهند.
به منظور درک بهتر از اقداماتی که شرکتهای پتروشیمی میتوانند برای سرمایهگذاری در فرصت های نوآوری در در شرایطی که بازار تحت تاثیر نوسانات شدید به دلیل بحران های مداوم قرار دارد، شرکت دیلویت یکسری مصاحبههایی را با متخصصان موضوع انجام داده است و بر اساس آن این چهارچوب قابل الگوبرداری برای سرمایه گذاری در فن آوری های نوآورانه ارائه داده است. بر اساس یافته های این دو رویکرد، در ادامه این یادداشت راهکارهایی را به شرکتهای پتروشیمی ارائه میدهیم که بر اساس آن می توانند میزان سودآوری تلاش های مربوط به نوآوری خود را افزایش دهند.