سرمایه‌گذاری در مخارج سرمایه یکی از عوامل کلیدی در تضمین توسعه آتی صنعت پتروشیمی است. در بسیاری از موارد نوسازی تجهیزات و کارخانه ها به برنامه‌ریزی بلند مدت نیاز دارد. چنین سرمایه‌گذاری‌هایی نه تنها به بهبود بهره‌وری یا معرفی محصولات جدید مربوط است بلکه به دلیل نیاز به تطبیق با مقررات یا کاهش هزینه های عملیاتی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
نمودار ۱- مخارج سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا به تفکیک زیر بخش ها ( میلیارد یورو)
منبع: Eurostat
نمودار 1 توضیح می دهد که سرمایه گذاری ( ارقام مطلق) در ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا بین سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۰ در سطح جهان افزایش یافته است. میزان سرمایه گذاری در تولید مواد شیمیایی در ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۰ به ارزشی بالغ بر 3/20 میلیارد یورو رسید - که این رقم ۲۲ درصد بالاتر از سطح سال ۲۰۰۲ است.
نسبت مخارج سرمایه گذاری به ارزش افزوده یا شدت سرمایه، به طور نسبی، بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۸ به طور قابل توجهی افزایش یافته است، اما از سال ۲۰۰۸ به بعد با یک روند پر نوسان بین سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۲۰ مواجه بوده است.
ارزش شرکت سرمایه‌گذاری در سال ۲۰۲۰ به ۱۶ درصد رسید. که این رقم در مقایسه با شدت متوسط بلند مدت در طول سال‌های بین ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۹ یعنی ۱۷.۴ درصد کمتر بوده است.
صنعت پتروشیمی اروپا همچنان نگاه به آینده دوخته است. این صنعت باید سطح سرمایه‌گذاری خود را برای حفظ زیرساخت‌های موجود و افزودن محصولات جدید به منظور تضمین آینده‌ای درخور و شایسته افزایش دهد.
مخارج سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا
میزان مخارج سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا برای دومین بار از سال ۲۰۱۸ کاهش یافته است.
نمودار ۲ توضیح می‌دهد که میزان سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی اتحادیه اروپا افزایش بوده است. رقم سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی در ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا به ارزش ۲۱.۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۹ رسید- این رقم بالاترین سطح از سال ۲۰۰۱ تاکنون بوده است.
نمودار ۲- مخارج سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا بین سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۰- میلیارد یورو، درصد
منبع:Cefic Chemdata International
ارزش مطلق سطح سرمایه گذاری جهانی در بخش پتروشیمی در سال ۲۰۲۰ در مقایسه با ۱۰ سال قبل از آن ۵۷ درصد بالاتر بوده است ( ۱۹۲/۹ میلیارد یورو در مقایسه با ۱۲۲/۹ میلیارد یورو).
بین سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۲۰، سرمایه گذاری جهانی با نرخ متوسط ۴.۶ درصد در سال رشد کرد. این رقم پایین تر از رشد سرمایه‌گذاری چین یعنی ۶.۱ درصد در طول دوره زمانی مشابه است.
چین در حال پشت سر گذاشتن همه اقتصادهای دنیا مانند اروپا، هند، ژاپن، کره جنوبی و آمریکای لاتین است. اتحادیه اروپا با نرخ رشد کمتر از ۳ درصد هنوز هم عقب تر از مناطق اصلی در جهان است.
چین در سال ۲۰۲۰ ۴۸ درصد سرمایه‌گذاری جهانی را به خود اختصاص داده است که این رقم در مقایسه با میزان سرمایه گذاری در سال ۲۰۱۰ در حدود ۴۲ درصد افزایش یافته است. اروپا ( ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا+ بقیه اروپا) ۱۵.۹ درصد از سرمایه‌گذاری جهانی را در سال مشابه به خود اختصاص دادند. کشور های نفت و نیز با سهم ۱۳.۷ درصدی از سرمایه گذاری جهانی در سال ۲۰۲۰ در جایگاه سوم قرار گرفتند.
نمودار ۳- مخارج سرمایه گذاری به تفکیک منطقه
منبع:Cefic Chemdata International/ * بقیه اروپا شامل کشورهای بریتانیا، سوئیس، نروژ، ترکیه، روسیه و اوکراین می شود./ ** توافقنامه تجارت آزاد آمریکای شمالی/ *** آسیا به جز چین، هند، ژاپن و کره جنوبی
سرمایه گذاری ها در آسیا در طول دهه گذشته به میزان ۶۰ درصد افزایش یافته است، این در حالی است که میزان مخارج سرمایه گذاری در ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا به ۲۸ درصد رسید و در کشورهای نفتی بیش از دوبرابر شد.
شدت سرمایه در صنعت پتروشیمی اتحادیه اروپا
تحلیل داده ها مخارج سرمایه گذاری را در صنعت پتروشیمی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا به تفکیک زیر بخش ها نشان می دهد. معیاری که در این تحلیل مورد استفاده قرار گرفته است شدت سرمایه است، شدت سرمایه مخارج سرمایه گذاری را بر اساس درصدی از ارزش افزوده نشان می دهد.
نمودار ۴- شدت سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا به تفکیک زیر بخش ها، سال ۲۰۱۸
منبع: Eurostat
تحلیل داده ها نشان می دهد که شدت سرمایه در صنعت پتروشیمی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا ۱۷.۷ درصد است. در میان بزرگترین زیربخش‌های تولید مواد شیمیایی، شدت سرمایه در تولید فرآورده های پتروشیمی و انواع پلاستیک به طور قابل توجهی بالاتر از سطح ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا است.
شدت مخارج سرمایه گذاری ( مخارج به عنوان درصدی از ارزش افزوده) در هند و چین بسیار بالاتر از بقیه دنیا است. مخارج سرمایه گذاری چین در سال ۲۰۲۰ ۳۰ درصد از ارزش افزوده ایجاد شده در این کشور بوده است.
در حین نیز تقریباً ۲۰ درصد از ارزش افزوده مربوط به مخارج سرمایه‌گذاری است. شدت سرمایه در بقیه اروپا ارزشی بالغ و ۲۶.۴ درصد داشته است. ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا با نرخ ۱۶ درصد هنوز عقب تر از مناطق نوظهور تولید کننده در بقیه آسیا است ( ۲۳.۸ درصد)، اما جلوتر از آمریکای لاتین ( ۹.۶ درصد)، ژاپن ( ۱۲.۶ درصد) و نفتا ( ۱۳%) است.
نمودار ۵- مخارج سرمایه گذاری به تفکیک منطقه، به عنوان درصدی از ارزش افزوده، مقایسه ۲۰۲۰ و ۲۰۱۰
منبع:Cefic Chemdata International/ * بقیه اروپا شامل کشورهای بریتانیا، سوئیس، نروژ، ترکیه، روسیه و اوکراین می شود./ ** توافقنامه تجارت آزاد آمریکای شمالی/ *** آسیا به جز چین، هند، ژاپن و کره جنوبی
مخارج سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا در طول ده سال بین سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۲۰ به طور متوسط با نرخ سالانه 5/2 درصد رشد کرده است. ارزش افزوده نیز در دوره زمانی مشابه به همین اندازه رشد کرده است ( 3/2 درصد).
شدت مخارج سرمایه گذاری یکی از عوامل کلیدی موثر بر رقابت پذیر است. این متغیر نشان دهنده کاهش جذابیت و همچنین محرک رقابت‌پذیری در آینده است: هرچه سرمایه گذاری در یک منطقه بیشتر باشد آن منطقه رقابتی تر خواهد بود و بالعکس.
به عنوان مثال، از سال ۲۰۱۰ تا کنون بیش از ۱۳ پروژه جدید صنعت پتروشیمی در ایالات متحده آمریکا اعلام شده است. روی هم رفته همه این پروژه ها مبلغی در حدود ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری جدید در ایالات متحده آمریکا بوده است.
سهم اتحادیه اروپا از سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی جهان
صنعت پتروشیمی اروپا تمایل دارد تا عملکرد خود را در زمینه تولید پایدار به طور کلی بهبود بخشد و از این رو نیاز به تکنولوژی های مخل این روند را احساس می‌کند، ضمن اینکه بهبود فناوری های موجود را نیز در دستور کار دارد.
برای رسیدن به چنین هدفی سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه ضروری است. سرمایه گذاری از طریق برنامه تامین مالی نوآوری اروپا و همچنین از طریق خود بخش پتروشیمی بسیاری از سهامداران را در این زمینه تحریک کرده است.
نمودار ۶- ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا در طول ۲۰ سال گذشته در حدود ۶۰ درصد از سهم بازار اولیه خود را از دست داده است
منبع:Cefic Chemdata International
سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه یکی از عوامل کلیدی در حفظ رقابت پذیری بخش پتروشیمی است. علاوه بر این سرمایه‌گذاری در طرح توسعه صنعت پتروشیمی را قادر می سازد تا راه حل هایی را به منظور مواجهه جامعه با چالش های مختلف که در طول زنجیره ارزش با آن‌ها مواجه هست را پاسخگو باشد.
توسعه های صورت گرفته در طول بیست سال گذشته حاکی از این است که موقعیت اتحادیه اروپا در طول ۲۰ سال گذشته تضعیف شده است.
نمودار ۷- مخارج سرمایه گذاری محصولات پتروشیمی به تفکیک کشور، مقایسه ۲۰۱۰ و ۲۰۲۰
منبع:Cefic Chemdata International/ * بقیه اروپا شامل کشورهای بریتانیا، سوئیس، نروژ، ترکیه، روسیه و اوکراین می شود./ ** توافقنامه تجارت آزاد آمریکای شمالی/ *** آسیا به جز چین، هند، ژاپن و کره جنوبی
در سال ۲۰۰۰، میزان مخارج سرمایه گذاری از ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا بالغ بر 3/20 میلیارد یورو بوده است، که این رقم 6/10 درصد از سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی جهانی را به خود اختصاص می‌دهد. اتحادیه اروپا در سال ۲۰۰۰ بزرگترین سرمایه گذاری در بخش پتروشیمی بوده است و در آن زمان در مکان اول سرمایه‌گذاری صنعت پتروشیمی قرار داشت.
مخارج سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا از سال ۲۰۰۰ با سرعت بسیار اندکی در حال حرکت بوده است و از رقم 8/17 میلیارد یورو در سال ۲۰۰۰ به رقم 3/20 میلیارد یورو در سال ۲۰۲۰ رسیده است.
در مقام مقایسه، سرمایه گذاری جهانی افزایش قابل توجهی از رقم 2/70 در سال ۲۰۰۰ به 9/192 میلیارد یورو در سال ۲۰۲۰ را گزارش کرده است. بنابراین سهم بازار سرمایه گذاری ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا 5/58 درصد کاهش یافته و از رقم 4/25 در سال ۲۰۰۰ به رقم 5/10 در سال ۲۰۲۰ رسیده است.
نمودار ۸- مخارج تحقیق و توسعه در صنعت پتروشیمی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا
منبع: OECD and Cefic Chemdata International
صنعت پتروشیمی یک نیروی محرکه برای نوآوری در بسیاری از زنجیره های ارزش صنایع پایین دستی از طریق محصولات و فناوری ها است. مخارج تحقیق و توسعه در صنعت پتروشیمی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا بین سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۰ به طور متوسط سالانه ارزشی بالغ بر 6/7 میلیارد یورو داشته است. در سال ۲۰۲۰ رقم سرمایه گذاری بر مخارج تحقیق و توسعه به 4/9 میلیارد یورو رسید که بالاترین رقم در طول تاریخ بوده است.
تحلیل های آماری نشان می دهد که شدت سرمایه گذاری در مخارج تحقیق و توسعه در صنعت پتروشیمی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا بین سال های ۲۰۰۲ و ۲۰۲۹ با نرخ متوسط سالانه 9/1 درصد رشد کرده است. ارزش افزوده نیست در دوره زمانی مشابه با نرخ ۲ درصد رشد کرده است. این بدان مفهوم است که شدت مخارج تحقیق و توسعه ( مخارج به عنوان درصدی از ارزش افزوده) ارزشی بالغ بر 4/7 درصد در سال ۲۰۲۰ را ثبت کرده است.